Wodór

Wodór (łac. hydrogenium, symbok: H) to jeden z podstawowych pierwiastków chemicznych znajdujących się w układzie okresowym pierwiastków, o liczbie atomowej wynoszącej 1. Stanowią spora część otaczającego nas środowiska naturalnego, a także organizmu ludzkiego. Znajduje również istotne zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu.

Wodór – charakterystyka

Uważa się, że wodór jest jednym z najczęściej występujących we wszechświecie pierwiastków, ponieważ stanowi az 75% całej materii. Ma masę atomową 1,00794 u, a w układzie okresowym pierwiastków można znaleźć go w grupie 1, okresie 1 i bloku s. Jest niemetalem, o gazowym stanie skupienia. W warunkach naturalnych wodór występuje w postaci cząsteczkowej H2, nie ma przy tym zapachu ani smaku. Nie jest toksyczny, jednak charakteryzuje się wysoką łatwopalnością, dlatego pracując z tym gazem należy zachować szczególną ostrożność.

Na planecie występuje w formie wody lub związków organicznych, przy czym bardzo łatwo tworzy związki chemiczne z większością niemetali. W znacznych ilościach wodór występuje w gwiazdach, przestrzeni międzyplanetarnej czy w skorupie ziemskiej. Jest też istotnym składnikiem paliw kopalnianych.

Wodór w organizmie człowieka

Wodór jest ważnym elementem w procesach metabolicznych, pełniąc rolę silnego antyoksydantu. Dzięki swojej unikalnej budowie, wodór molekularny może przenikać bariery komórkowe i tkankowe, docierając do wnętrza komórek i mitochondriów, gdzie neutralizuje wolne rodniki i zapobiega uszkodzeniom komórek. Wolne rodniki są potwierdzonym klinicznie czynnikiem ryzyka chorób cywilizacyjnych oraz czynnikiem przyspieszającym procesy starzenia się organizmu. Istnieją badania potwierdzające, że wodór molekularny może przenikać przez barierę krew-mózg, chroniąc komórki mózgowe przed uszkodzeniami i poprawiając pamięć oraz koncentrację. Dodatkowo przyspiesza procesy detoksykacyjne ustroju.

Zobacz również: Detoksykacja organizmu.

Wodór w organizmie człowieka występuje głównie w wodzie (H₂O), która z kolei znajduje się w każdej komórce i tkance. Dodatkowo omawiany pierwiastek jest składnikiem związków organicznych, takich jak aminokwasy, tłuszcze i kwasy nukleinowe. W pewnych, mniejszych ilościach może tworzyć się w procesie fermentacji zachodzącym w jelicie grubym, głównie z przyswajalnych węglowodanów. Jest on w późniejszym czasie częściowo wchłaniany do krwiobiegu i wydalany przez płuca lub metabolizowany przez florę bakteryjną jelita.

Wodór w przemyśle

Wodór może być wykorzystywany na wiele sposobów w różnych dziedzinach przemysłu. Między innymi jest on składnikiem nawozów, związkiem wspierającym usuwanie zanieczyszczeń z ropy naftowej, elementem używanym do produkcji chlorowodoru, który z kolei ma zastosowanie w procesach syntez organicznych, w tym podczas produkcji tworzyw sztucznych.

W przemyśle spożywczym wodór może być wykorzystywany do uwodorniania tłuszczów, np. w produkcji margaryny. W szczelnych opakowaniach może być używany jako dodatek do żywności celem ochrony jej przed utlenianiem. Wówczas oznaczany jest skrótem E949 na etykiecie opakowania. Natomiast w połączeniu z tlenem tworzy palnik wodorowy, używany do cięcia metali.

Czy wodór jest niebezpieczny?

Wodór nie należy do gazów niebezpiecznych lub trujących. Stanowi bowiem spora część planety i organizmów żywych. Nie byłoby możliwe funkcjonowanie tak blisko niego, gdyby rzeczywiście stanowił zagrożenie. Wodór może jednak spowodować uduszenie, gdyż wyparowuje tlen. Jest łatwopalny, wybuchowy – osoby pracujące z nim na co dzień powinny zachować szczególną ostrożność i stosować się do zasad BHP.

Chlorella – tabletki na oczyszczenie organizmu Chlorella w tabletkach to naturalna alga z rozerwaną ścianą komórkową (chroniona patentem) w postaci suplementu diety. Została wytworzona wyłącznie z suszonych, jednokomórkowych mikroskopijnych alg. Chlorella pomaga wyeliminować metale ciężkie z organizmu Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Persona A., Dymara J., Chemia – repetytorium, Wydawnictwo Medyk, Warszawa 2012.