Żywność liofilizowana

Żywność liofilizowana to produkty spożywcze, które zostały poddane specjalnemu procesowi suszenia przez zamrażanie i sublimację. Można ją kupić w większości sklepów spożywczych, a mają wiele istotnych zalet. Są nimi między innymi: trwałość, wartość prozdrowotna i odżywcza, możliwość łatwego przechowywania i znaczna różnorodność. Taka żywność idealnie nadaje się choćby na podróże i wyjazdy, na których dostęp do lodówki czy kuchenki jest ograniczony.

Żywność liofilizowana

Żywność liofilizowana – co to jest?

Żywność liofilizowana to takie jedzenie, które na etapie produkcji zostało poddane procesom liofilizacji. Mówiąc w skrócie, liofilizacja to zjawisko, w przebiegu którego rozpuszczalnik (bardzo często woda) jest usuwany z zamrożonego roztworu. Proces ten przebiega z pominięciem stanu ciekłego poprzez sublimacje tzn. bezpośrednią przemianę lodu w parę. Odbywa się w warunkach próżni. Temperatura produktu jest zazwyczaj mniejsza niż -10 stopni C.

Przebieg procesu przedstawia się następująco:

  • głębokie mrożenie produktów poddawanych liofilizacji, najczęściej w temperaturze około -40 stopni Celsjusza;
  • przechodzenie wody z produktu poddawanego liofilizacji bezpośrednio ze stanu stałego (lód) w gazowy w warunkach obniżonego ciśnienia, co nazywa się właśnie zjawiskiem sublimacji;
  • dosuszanie żywności, a więc usuwanie z niej resztek wilgoci.

Liofilizację opracowano i zastosowano po raz pierwszy w latach 50. XX wieku. W porównaniu z innymi metodami suszenia gwarantuje otrzymanie produktu o najlepszej jakości. Suszenie sublimacyjne nie powoduje degradacji cieplnej materiału, zachowany zostaje kształt i wygląd surowca oraz największa ze znanych szybkość ponownego uwodnienia. Należy jednak zawsze podkreślać, że liofilizacja nie zabija bakterii. Dlatego też wszystkie produkty poddawane liofilizacji powinny być odpowiednio oczyszczone i przygotowane do dalszej obróbki.

Żywność liofilizowana – wady i zalety

Żywność liofilizowana ma wiele istotnych zalet. Najważniejszymi są jednak następujące:

  • bardzo długi termin przydatności – nawet około 20 lat, dlatego żywność liofilizowana idealnie nadaje się do przyrządzania zapasów na tzw. „czarną godzinę”;
  • zachowanie wartości odżywczych – proces liofilizacji nie usuwa z takich produktów spożywczych składników odżywczych, np. witamin, minerałów, antyoksydantów czy białka;
  • brak konserwantów – nie są one potrzebne, aby zachować maksymalnie długą trwałość takiej żywności;
  • lekkość i kompaktowość – żywność liofilizowaną można mieć zawsze przy sobie w torebce lub bagażu, nawet jeśli nie jest on szczególnie duży;
  • szybkość przyrządzania – żywność liofilizowana potrzebuje zaledwie kilku minut, aby nadawać się do spożycia. Nie potrzeba do tego kuchenki mikrofalowej, kuchenki gazowej, lodówki. Produkty liofilizowane przechowujemy zwykle w warunkach pokojowych;
  • bogactwo smaków – liofilizować można wiele różnych produktów spożywczych, w tym owoce, warzywa, mięsa, ryby, a nawet całe dania. Każdy z pewnością znajdzie więc coś dla siebie.

Warto zaznaczyć, że żywność liofilizowana (choć smaczna i zdrowa) ma pewne wady. Przede wszystkim jest to nieco wyższa cena, niż np. w przypadku produktów konserwowych lub marynowanych, ponieważ sam proces liofilizacji wymaga większych nakładów finansowych. Podczas przygotowania takich posiłków niezbędna jest też gorąca (wrząca) woda – bez niej niemożliwe będzie zalanie liofilizatu i sprawienie, aby stał się jadalny. Żywność liofilizowana może nie dawać takiego uczucia sytości jak tradycyjne danie, jednak mimo tego może świetnie uzupełniać podstawową dietę, zwłaszcza w trakcie wyjazdów.

Czy żywność liofilizowana jest zdrowa?

Proces liofilizacji odbywa się w niskiej temperaturze, dzięki czemu witaminy (np. witamina C, witaminy z grupy B) i antyoksydanty nie ulegają zniszczeniu. Takie produkty nie zawierają też konserwantów czy sztucznych, zbędnych barwników, przez co nie dostarczamy organizmowi dodatkowej chemii. To żywność bezpieczna dla alergików i osób z nietolerancjami, często dostępna w wersji bezglutenowej, bezlaktozowej, niskosodowej. Jest lekkostrawna i nadaje się do spożycia przez dzieci, seniorów czy osoby starsze. Podsumowując, żywność liofilizowana jest zdrowa i wartościowa.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Ciurzyńska A., Lenart A., Siemiątkowska M., Wpływ odwadniania osmotycznego na barwę i właściwości mechaniczne liofilizowanych truskawek, Acta Agrophysica, 17/2011.
  2. Zalewska M., Otreszko-Arski A., Zalewski M., Wpływ suszenia konwekcyjnego i liofilizacji na barwę wybranych owoców, ABiD, 3/2016.
  3. Narbutt O., Dąbrowski H., Dąbrowska G., Proces liofilizacji, jego zastosowanie i wybrane mechanizmy obronne organizmów przed odwodnieniem, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 2/2017.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *