Bazofile

Bazofile należą do grona granulocytów (wspólnie z eozynofilami i neutrofilami), które z kolei są frakcją leukocytów (krwinek białych) komórek układu immunologicznego niezbędnych do zachowania wysokiej odporności i walki z infekcjami. Biorą udział m.in. w reakcjach immunologicznych natychmiastowych.

Bazofile

Charakterystyka bazofilów

Bazofile nazywane są również granulocytami zasadochłonnymi, ponieważ zawierają w swojej cytoplazmie ziarnistości wybarwiające się barwnikami zasadowymi. Stanowią zazwyczaj mniej niż 1% całej puli leukocytów, co daje normę w przypadku osób zdrowych 100-150 na 1 mikrolitr krwi krążącej. Bazofile krążą w krwiobiegu przez kilka godzin, po czym przenikają do tkanek. Nie wykazują zdolności do fagocytozy, jednak mimo tego ich rola w układzie odpornościowym jest znaczna. Przy pobudzeniu uwalniają ze swoich ziarnistości różnorodne czynniki, w tym heparynę (o działaniu przeciwzakrzepowym), histaminę, serotoninę oraz cytokiny.

Pod względem budowy bazofile mają rozmiary 7-11 μm, zwykle dwupłatowe jądro komórkowe i charakteryzują się występowaniem w cytoplazmie licznych okrągłych, zasadochłonnych ziaren, barwiących się odczynnikiem Wright-Giemsa i błękitem toluidyny.

Bazofile – funkcje

Bazofile wnikają do tkanek, gdzie wydzielają białka oraz cytokiny. Zawierają w sobie histaminę i heparynę, podobnie jak komórki tuczne. Po aktywacji czynnikiem uwalniającym histaminę z limfocytów T wydzielają nie tylko histaminę, ale i inne mediatory stanu zapalnego, wspierając walkę z różnego rodzaju infekcjami. Dodatkowo są niezbędne w reakcjach nadwrażliwości typu natychmiastowego. Reakcje takie obejmują stany od łagodnej pokrzywki do wstrząsu anafilaktycznego. Bazofile uczestniczą w reakcjach alergicznych, dzięki zdolności wiązania na swojej powierzchni immunoglobulin IgE. Profil działania granulocytów zasadochłonnych jest zbliżony do profilu działania komórek tucznych, rozmieszczonych w tkankach w całym ciele.

Bazofile – wysoki poziom

Podwyższony poziom bazofilów (tzw. bazofilia) stwierdza się najczęściej w przebiegu różnego rodzaju alergii oraz po przebytych infekcjach, które wymuszały na układzie immunologicznym wzmożoną produkcję leukocytów. Inne możliwe przyczyny podwyższonego poziomu bazofilów:

  • choroby nowotworowe;
  • cukrzyca;
  • gruźlica;
  • choroba Leśniowskiego-Crohna;
  • niedoczynność tarczycy;
  • choroby autoimmunologiczne, w tym reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), toczeń rumieniowaty układowy czy zespół Sjogrena.

Wzrost poziomu bazofilów nie wiąże się z wystąpieniem charakterystycznego obrazu klinicznego. Jest ich zbyt mało w porównaniu do innych leukocytów, aby miało to większe znaczenie. Zazwyczaj u pacjenta obserwuje się jednak objawy związane z toczącą się infekcją, np. ból gardła przy anginie, wysypka i świąd skóry przy alergii lub duszności przy zapaleniu płuc.

Bazofile – niski poziom

Niski poziom bazofilów w krwiobiegu (bazopenia) zdarza się niezwykle rzadko. Omawianych komórek jest w ustroju na tyle mało, że zwykle nie stwierdza się dodatkowego spadku tej ilości. Jeśli jednak taka sytuacja się przydarzy, może wskazywać na:

  • przewlekły stres;
  • znaczne spadki odporności, np. przy AIDS;
  • chemioterapię, radioterapię i leczenie immunosupresyjne;
  • ciężkie zapalenie płuc;
  • gorączkę reumatoidalną.

W większości przypadków bazopenia przebiega bezobjawowo. Podobnie jak przy wysokim poziomie bazofilów, występujące objawy dotyczą przyczyny (choroby), a nie samego faktu zmian poziomu granulocytów zasadochłonnych. Poziom bazofilów można określić na podstawie zwykłej morfologii krwi. Jej koszt wynosi około 10 zł, zwykle jednak jest wykonywana w ramach NFZ.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
  2. Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
  3. Gawinowska M., Specjalski K., Chełmińska M., Łata J., Zieliński M., Zastosowanie testu aktywacji bazofilów w diagnostyce nadwrażliwości na kwas acetylosalicylowy, Pneumonologia i Alergologia Polska, 83/2015.
  4. Kopeć-Szlęzak J., Rola granulocytów zasadochłonnych (bazofili) w świetle badań z ostatnich lat, Journal of Transfusion Medicine, 2/2016.

Może Cię zainteresować

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *