Eozynofile nazywane są również granulocytami kwasochłonnymi, ponieważ ich ziarnistości w cytoplazmie wybarwiają się pod wpływem kwasów. Są frakcją leukocytów, czyli krwinek białych odpowiedzialnych za walkę z patogenami i utrzymywanie wysokiej odporności. Ich rola w ustroju została bardzo dobrze poznana, a diagnostyką i leczeniem zaburzeń w ich obrębie zajmuje się najczęściej lekarz immunolog lub lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.
Eozynofile – charakterystyka
Eozynofile to komórki immunologiczne wyposażone w dwupłatowe jądro komórkowe. Ich nazwa pochodzi od ziarnistości znajdujących się w cytoplazmie, które wybarwiają się barwnikami o odczynie kwaśnym. Eozynofile należą do grona granulocytów wspólnie z neutrofilami (obojętnochłonne) oraz bazofilami (zasadochłonne). W obrębie leukocytów wyróżnia się także agranulocyty (np. limfocyty), które nie posiadają w cytoplazmie żadnych ziarnistości.
Eozynofile mają bardzo krótki czas półtrwania w krwiobiegu (około 4 dni). Są przyciągane do powierzchni komórek śródbłonka przez tzw. selektyny, po czym wiążą się do integryn i przytwierdzają do ścian naczyń krwionośnych. Do tkanek przenikają w przebiegu procesu nazywanego diapedezą. Selektyny i integryny wpływają na pewną wybiórczość eozynofilów oraz rodzaj wydzielanych przez nie cząsteczek. Dojrzewanie i aktywacja omawianych komórek jest aktywowana przez interleukinę 3, interleukinę 5 oraz GM-CSF.
W największych ilościach eozynofile występują w błonie śluzowej układu pokarmowego, gdzie służą jako obrona przed pasożytami, a także w błonie śluzowej układu oddechowego i układu moczowego. Ich ilość zwiększa się w przebiegu rozmaitych chorób.
Eozynofile – norma
W przypadku zdrowych osób dorosłych prawidłowa liczba eozynofilów we krwi wynosi 50-500/uL, co powinno stanowić około 2-4% całej puli białych krwinek krwi obwodowej.
Eozynofile – funkcje
Najważniejszą funkcją eozynofilów jest zwalczanie pasożytów oraz uczestniczenie w reakcjach alergicznych. Ich liczba w organizmie wzrasta właśnie w przebiegu infekcji pasożytniczych i alergiach. Rola eozynofilów w przewodzie pokarmowym nie została dotąd wyjaśniona ani w stanach równowagi fizjologicznej ani w stanach chorobowych. Ich całkowita liczba w przewodzie pokarmowym jest jednak zauważalnie wyższa niż w innych tkankach. Znajdują się one głównie w blaszce właściwej żołądka i jelit.
Eozynofile są również źródłem wielu cytokin i chemokin, co ma kluczowy wpływ na ich funkcję oraz odporność całego organizmu. Po aktywacji tych komórek obserwuje się wybiórczość uwalnianych substancji. Na koniec warto wspomnieć, że eozynofile uczestniczą w procesach odrzucania przeszczepów allogenicznych.
Eozynofilia
Mianem eozynofilii określa się zwiększoną liczbę granulocytów kwasochłonnych w organizmie, co można stwierdzić na podstawie badania krwi. Możliwe przyczyny:
- choroby alergiczne, np. astma oskrzelowa, alergia pokarmowa, alergiczny nieżyt nosa;
- infekcje pasożytnicze, np. glista ludzka, tasiemczyca;
- aspergiloza;
- choroba Addisona;
- eozynofilowe zapalenie przełyku;
- choroby autoimmunologiczne, np. reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy;
- przyjmowanie niektórych leków.
Do grona objawów pojawiających się w przebiegu eozynofilii zaliczamy natomiast zmęczenie i osłabienie, utratę apetytu oraz stany podgorączkowe. Może rozwinąć się też nadmierna potliwość ciała. Nie są to więc objawy specyficzne, wymagają szczegółowej diagnostyki.
Eozynopenia
Przeciwnym zjawiskiem jest eozynopenia, czyli stan obniżenia granulocytów kwasochłonnych w ustroju. Możliwe przyczyny:
- choroba Cushinga lub inne przyczyny podniesienia poziomu glikokortykoidów w organizmie;
- długotrwały stres;
- przyjmowanie niektórych leków;
- początkowe fazy różnego rodzaju zakażeń;
- nowotwory układu krwiotwórczego.
Eozynopenia pojawia się przy wszelkich spadkach odporności, zarówno chorobowych, jak i fizjologicznych. Głównym objawem eozynopenii jest więc podatność na infekcje i skłonność do różnego rodzaju chorób. Ich przebieg jest też dłuższy i cięższy niż ma to miejsce u osób z prawidłowym profilem leukocytowym.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
- Czarnobilska E., Obtułowicz K., Eozynofil w chorobach alergicznych i niealergicznych, Przegląd Lekarski, 12/2005.
- Machnicka-Rowińska B., Dziemian E., Eozynofile w chorobach pasożytniczych – znaczenie kliniczne i funkcjonalne, Wiadomości Parazytologiczne, 3/2003.