Olejek lawendowy to płynna substancja oleista wyróżniająca się kwiatowym zapachem ze świeżą nutą zielną i balsamiczną nutą drzewną. Ma kolor jasnożółty lub nawet bezbarwny. Znajduje szerokie zastosowanie zarówno w medycynie, jak i kosmetologii, aromaterapii czy różnych dziedzinach życia codziennego. Z łatwością można kupić go w drogeriach i zielarniach.
Lawenda – charakterystyka
Lawenda (łac. Lavandula) jest popularną od setek lat rośliną pochodzącą z terenów śródziemnomorskich, która poprzez północną i wschodnią Afrykę, dotarła aż po Indie. Cały rodzaj Lavandula obejmuje ponad 30 różnych gatunków oraz setki odmian i jej hybryd. Najczęściej uprawiane są trzy gatunki:
- lawenda wąskolistna (łac. lavandula angustifolia);
- lawenda francuska (łac. lavandula stoechas);
- lawenda szerokolistna (łac. lavandula latifolia).
Ponadto popularne są także ich hybrydy.
Lawenda wąskolistna nazywana jest również lawendą lekarską i to właśnie z niej pozyskuje się ceniony olejek lawendowy.
Olejek lawendowy – skład
Skład olejku lawendowego zależy od gatunku roślin stosowanych jako surowiec, miejsca ich występowania, terminu zbioru kwiatów, a nawet od czasu destylacji z parą wodną. Podstawowymi składnikami są jednak niezmiennie:
- linalol;
- octan linalylu;
- α-terpineol;
- octan lawandulylu;
- borneol;
- kamfora;
- karwakrol;
- germakren D;
- α-pinen;
- β-pinen;
- octan geranylu;
- myrcen;
- i wiele innych.
To właśnie ta różnorodność składników nadaje olejkowi lawendowemu jego unikalne właściwości oraz szerokie zastosowanie w aromaterapii, kosmetyce i medycynie.
Olejek lawendowy – zastosowanie lecznicze
Olejek lawendowy wykorzystuje się między innymi w terapii chorób zakaźnych jamy ustnej, gardła, górnych dróg oddechowych i płuc, jak również w dermatologii do leczenia trudno gojących się ran, owrzodzeń i oparzeń. W przemyśle kosmetycznym jest wartościowym składnikiem soli do kąpieli, szamponów, toników, masek kosmetycznych, olejów do masażu (rozprowadzony w oleju nośnikowym, np. oleju z jojoby lub oleju słonecznikowym) oraz do aromatyzowania naturalnie wytworzonych kremów, balsamów czy wód toaletowych. W drogeriach bez problemu kupić można perfumy z nutą lawendy, mydła, proszki do prania, odświeżacze powietrza.
Olejek lawendowy – zastosowanie w domu
Gotowy olejek lawendowy sprzedaje się często w ciemnych, szklanych buteleczkach, a następnie wykorzystuje do samodzielnego przyrządzania domowych kosmetyków czy środków chemicznych. Odrobina olejku naniesiona na firany lub zasłony może skutecznie odstraszać komary i inne owady, natomiast kilka kropel w szafie odstrasza mole i odświeża odzież. Udowodniono, że produkt ten bardzo dobrze maskuje nieprzyjemne zapachy w domu.
Olejek lawendowy – na drogi oddechowe
Olejek lawendowy od lat uznawany jest za substancję antyseptyczną z udokumentowaną aktywnością biologiczną. Wysoką wrażliwością na jego działanie wykazują m.in. bakterie chorobotwórcze takie jak: Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Staphylococcus aureus czy Streptococcus pyogenes, odpowiedzialne za wywoływanie zakażeń układu oddechowego. Olejek ten stosuje się również przy zapaleniach jamy ustnej i gardła oraz zakażeniach górnych dróg oddechowych. Działa bowiem przeciwzapalnie, antyseptycznie, łagodząco, kojąco.
Olejek lawendowy – działanie na skórę
W dermatologii olejek lawendowy pomaga w łagodzeniu stanów zapalnych skóry, np. tych wywołanych przez trądzik i łuszczycę. Jest składnikiem różnorodnych maści aplikowanych na skórę w przebiegu terapii ran i oparzeń. Dzięki właściwościom przeciwdrobnoustrojowym powoduje ustępowanie stanów ropnych skóry i poprawia szybkość gojenia się ran.
Olejek lawendowy do aromaterapii
Olejek lawendowy znajduje też szerokie zastosowanie w aromaterapii ze względu na swoje prozdrowotne działanie oraz wyjątkowo przyjemny, intensywny zapach. Udowodniono, że uspokaja organizm, relaksuje, odpręża, przeciwdziała konsekwencjom przewlekłego stresu, minimalizuje zmęczenie. Jest produktem o potencjalnym działaniu nasennym i przeciwlękowym. Poprawia nastrój, przeciwdziałając depresji, wahaniom nastroju, stanom lękowym. W neurologii inhalacje z dodatkiem olejku lawendowego rekomenduje się celem tonizacji układu nerwowego i złagodzenia objawów spastyczności czy nadpobudliwości.
Olejek lawendowy na sen
Olejek lawendowy stosowany jest w terapii zaburzeń snu, w zaburzeniach żołądkowych, w reumatyzmie i migrenie. Wykazano, że może pobudzać wydzielanie żółci i działać ochronnie na wątrobę. Ma też właściwości przeciwbólowe, rozkurczowe i moczopędne. Lawenda jest jedną z roślin o najszerszych właściwościach i możliwościach zastosowania w całym zielarstwie i medycynie alternatywnej.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kraśniewska K., Gniewosz M., Kosakowska O., Pobiega K., Ocena składu chemicznego oraz właściwości przeciwdrobnoustrojowych olejku eterycznego z lawendy wąskolistnej (Lavandula angustifolia L.) w powszechnie dostępnym preparacie handlowym, Post Fitoter 2017; 18(2): 113-118.
- Adaszyńska-Skwirzyńska M., Swarcewicz M., Skład chemiczny i aktywność biologiczna lawendy lekarskiej, Wiadomości Chemiczne, 68/2014.
- Kędzia A., Hołderna-Kędzia E., Wiśniewska J., Działanie olejku lawendowego (Oleum Lavandulae) na bakterie beztlenowe, Postępy Fitoterapii, 19/2018.