Właściwości oleju z czarnuszki

Właściwości oleju z czarnuszki znane są już od pewnego czasu. Olej charakteryzuje się gorzkim i korzennym posmakiem, natomiast w zapachu wyraźnie czuć nutę pieprzu i kminu. Często zwany jest złotem faraonów, ponieważ ma miodową barwę i istotne zalety zdrowotne, był także stosowany już za czasów władców starożytnego Egiptu.

Olej z czarnuszki

Czarnuszka to roślina występująca w stanie naturalnym na obszarach suchych, subtropikalnych i umiarkowanych. Natomiast w Polsce uprawia się ją głównie w południowej części kraju.

Olej powstaje z nasion czarnuszki siewnej przez tłoczenie ich na zimno. Jest bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe, głównie kwas linolowy (50-60%), oleinowy (20%) i eikozadienowy (3%), natomiast zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych (palmitynowego i stearynowego) wynosi 30%. W składzie można znaleźć także wiele witamin (głównie B1 i B6) oraz pierwiastków (między innymi żelazo, potas, wapń, cynk, miedź). Pozostałe składniki oleju z czarnuszki obejmują:

• 8 z 9 niezbędnych aminokwasów (fenyloalaninę, izoleucynę, leucynę, lizynę, metioninę, treoninę, tryptofan, walinę)
• melaninę
• karoten
• flawonoidy
• fosfolipidy
• olejek eteryczny

Większość udowodnionych efektów farmakologicznych przypisuje się chinonowym składnikom nasion czarnuszki, które wykazują działanie przeciwdrgawkowe, przeciwnowotworowe, a także przeciwzapalne i przeciwutleniające.

Właściwości oleju z czarnuszki

Olej z czarnuszki to naturalny antybiotyk, środek przeciwzapalny, przeciwgrzybiczy, antybakteryjny i odtruwający.

Do właściwości oleju z czarnuszki można zaliczyć także działanie:

• przeciwnowotworowe
• przeciwcukrzycowe
• rozkurczowe i przeciwbólowe
• obniżające ciśnienie tętnicze krwi
• poprawiające funkcję wątroby

Zaleca się stosowanie oleju z czarnuszki w stanach osłabienia, obniżenia odporności, po rekonwalescencji oraz chemio- i radioterapiach, przy bólach żołądka, a także infekcjach przewodu pokarmowego. Zastosowanie produktu jest niezwykle szerokie.

---

---

Działanie przeciwcukrzycowe

Mechanizm działania przeciwcukrzycowego polega na obniżeniu stresu oksydacyjnego i utrzymaniu integralności komórek trzustki. Olej wpływa korzystnie na regenerację i proliferację komórek beta trzustki, a także usprawnia obwodowy metabolizm glukozy i zwiększa sekrecję insuliny.

Badania właściwości oleju z czarnuszki na cukrzycę wykazały, że wyciąg z nasion powoduje m.in. wzrost aktywności enzymów antyoksydacyjnych w homogenacie trzustki. Wyciąg ten spowodował redukcję poziomu glukozy we krwi i stymulację wydzielania insuliny.

Działanie przeciwnowotworowe

Działanie przeciwnowotworowe może polegać na hamowaniu syntezy kwasów nukleinowych, wpływie na cykl komórkowy, hamowaniu angiogenezy i pobudzaniu czynności limfocytów i makrofagów. Olej z nasion czarnuszki zależnie od stężenia może hamować wytwarzanie przez komórki nowotworowe włókniakomięśniaka substancji fibrynolitycznych.

Melanina działa immunoregulująco poprzez wpływ na ekspresję cytokin w komórkach nowotworowych. Tymochinon powoduje spadek liczby komórek raka okrężnicy oraz wykazuje działanie przeciwnowotworowe na drodze apoptozy.

Działanie przeciwzapalne

Liczne badania wykazały, że składniki oleju z czarnuszki powodują istotny spadek poziomu cytokin, eozynofilów w płucach i łagodzą reakcję zapalną dróg oddechowych. Tłumieniu stanu zapalnego towarzyszyło zahamowanie ekspresji białek. Udowodniono, że olej ten zmniejsza ostre i przewlekłe stany zapalne.

Działanie przeciwzapalne oleju z czarnuszki było porównywalne z aktywnością aspiryny w dawce 100 mg/kg.

Działanie przeciwwrzodowe

Przeciwwrzodowe działanie oleju z czarnuszki wynika z poprawy aktywności antyoksydacyjnej oraz wzrostu zawartości mucyny w błonie śluzowej żołądka. Działanie gastroprotekcyjne oleju wiązało się również z hamowaniem uwalniania histaminy z komórek tucznych.

Działanie ochronne błony śluzowej żołądka przejawia się między innymi zmniejszeniem obszaru żołądka objętego nadżerkami i zmniejszeniem liczby mastocytów.

Podsumowanie właściwości oleju z czarnuszki

Olej z czarnuszki wykazuje wiele korzystnych działań zdrowotnych, zarówno w celach leczniczych jak i prewencyjnych. Warto zastanowić się nad suplementacją i wykorzystać właściwości oleju z czarnuszki, wprowadzając do codziennej diety dobry jakościowo produkt.

Bibliografia:

1. Mańkowska D., Bylka W., Nigella sativa L. – związki czynne, aktywność biologiczna, Poznań.
2. Borusiewicz M., Janeczko Z., Nigella sativa L. – roślinny surowiec o właściwościach plejotropowych, Postępy Fitoterapii 4/2015.