Powikłania pogrypowe zdarzają się częściej, niż można przypuszczać – zwłaszcza w sytuacjach, w których pacjent jest już obarczony innymi problemami zdrowotnymi, ma słabą ogólną odporność organizmu lub grypa nie była leczona we właściwy sposób. Niektóre powikłania mogą mieć charakter przewlekły, inne samoistnie znikają w krótkim czasie. Zawsze jednak warto skonsultować je z lekarzem rodzinnym.
Charakterystyka grypy
Grypa jest sezonową chorobą zakaźną występującą bardzo często, w szczególności wczesną wiosną oraz w okresie jesienno-zimowym. Wywołują ją wirusy (z grona RNA wirusów) bardzo szybko rozprzestrzeniające się drogą kropelkową. Może prowadzić do poważnych powikłań ze strony różnych układów, a nawet do zgonu. Narażone są zwłaszcza dzieci do lat 5, osoby starsze powyżej 65 roku życia, osoby chorujące na choroby przewlekłe, takie jak: choroby układu sercowo-naczyniowego, choroby obturacyjne płuc, cukrzyca, a także pacjenci w trakcie leczenia choroby nowotworowej. Objawy w przebiegu grypy rozwijają się bardzo szybko, już 1-2 dni od momentu wniknięcia wirusa do organizmu. Najczęściej są to:
- kaszel;
- gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza;
- nieżyt nosa;
- ból mięśni i kości;
- dreszcze;
- złe samopoczucie, osłabienie i zmęczenie;
- uczucie ogólnego rozbicia;
- brak apetytu;
- bóle głowy;
- ból gardła;
- przekrwienie spojówek;
- nudności i wymioty;
- biegunka.
Obraz kliniczny może różnić się nieco w zależności od danej osoby. Przykładowo, w przebiegu grypy u seniorów często nie obserwuje się gorączki. W większości przypadków stosuje się leczenie zachowawcze – unikanie przebywania w miejscach publicznych, odpoczynek, nawadnianie organizmu i uzupełnianie elektrolitów, suplementację czy lekkostrawną, zdrową dietę. Można także sięgnąć po leki działające objawowo, np. tabletki na ból gardła czy NLPZ zbijające gorączkę i działające przeciwbólowo.
Powikłania pogrypowe – przyczyny
Występowanie powikłań pogrypowych wiąże się w dużej mierze z wiekiem chorych. Najbardziej narażone są małe dzieci i seniorzy po 65. roku życia. W gronie ryzyka znajdują się również osoby chorujące na choroby przewlekłe, w tym zwłaszcza: choroby obturacyjne układu oddechowego (astma, POChP), cukrzycę, choroby wątroby, nerek, schorzenia hematologiczne. Powikłania pogrypowe są częstsze u osób otyłych i przyjmujących przewlekle kwas acetylosalicylowy. Szczególną ostrożność podczas wszelkich infekcji powinny zachować ponadto kobiety ciężarne.
Powikłania pogrypowe – przykłady
Do najczęściej diagnozowanych powikłań w przebiegu grypy zalicza się:
- ciężkie zapalenie płuc i oskrzeli;
- zapalenia ucha środkowego;
- zapalenie zatok obocznych nosa;
- zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia;
- zaostrzenia astmy;
- POChP o ciężkim przebiegu;
- ciężka niewydolność serca;
- zapalenie mięśni;
- zapalenie nerek;
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu;
- zapalenie nerwów obwodowych;
- zespół Guillaina-Barrego.
Jednym z rzadkich powikłań grypy jest zespół wstrząsu toksycznego wyróżniający się wysoką gorączką, gwałtowną, postępującą i oporną na leczenie hipotensją oraz obecnością w organizmie szczepów S. aureus produkujących toksyny. To stan zagrażający życiu, wymagający hospitalizowania.
Powikłania pogrypowe – profilaktyka i leczenie
Szczepienie przeciw grypie jest najskuteczniejszą znaną ochroną przed ciężkim przebiegiem grypy i jej powikłaniami. W każdym sezonie grypowym należy dopasować skład szczepionki do wirusów występujących w tym okresie. Przeciętna skuteczność szczepionki wynosi około 70%. WHO rekomenduje każdego roku zalecany skład szczepionek przeciwko grypie. Leczenie ewentualnych powikłań musi odbywać się pod okiem lekarza, jako że nierzadko wymaga hospitalizowania pacjenta. Metody leczenia uzależnione są od rodzaju występujących powikłań. Aby zminimalizować ryzyko ich rozwoju, można również zadbać o właściwe leczenie zwykłej grypy, ustabilizować zdiagnozowane wcześniej choroby przewlekłe i prowadzić szeroko rozumiany zdrowy tryb życia.
Polecane produkty:
Acerola organiczna
Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Brydak L., Jak możemy ustrzec się grypy w XXI wieku, Family Medicine & Primary Care Review, 15/2013.
- Przybyłowski T., Powikłania grypy, Medycyna po Dyplomie, 11/2011.
- Kałucka S., Grypa – etiologia, epidemiologia, prewencja i leczenie w 2020 roku, Geriatria, 14/2020.
- Brydak L., Grypa groźna dla każdego, Przewodnik Lekarza, 8/2003.