Ataksja glutenowa

Ataksja glutenowa to rzadko występujące powikłanie nietolerancji glutenu, zaliczane go grona zaburzeń neurologicznych. Objawia się m.in. występowaniem drgawek, niezborności ruchów czy silnych bólów głowy po spożyciu produktów zawierających gluten. Przyczyną ataksji glutenowej jest celiakia diagnozowana współcześnie coraz powszechniej.

Co to jest gluten?

Gluten to białko zapasowe znajdujące się w dużych ilościach w niektórych gatunkach zbóż, np. w pszenicy, życie, jęczmieniu, owsie. Jest unikatowym składnikiem zwłaszcza pszenicy, dzięki któremu półprodukt nazywany ciastem ma lepką, kleistą konsystencję, dającą się z łatwością formować. Omawiając bardziej szczegółowo, pszenica zawiera w sobie do 15% białka, z czego 80% stanowi właśnie gluten. Jest on mieszaniną białek roślinnych: gliadyny i gluteiny.

Należy zaznaczyć, że także wiele lat temu w zbożach odnaleźć można było gluten, jednak dopiero w ostatnich latach stał się on alergizujący. Przyczyny tego nie zostały do końca poznane, choć przypuszcza się, że związek z tym mają modyfikacje genetyczne zboża na przełomie lat 50. Celem takich modyfikacji było nadanie zbożom cech pożądanych zarówno przez plantatorów, jak i piekarzy.

Ataksja glutenowa – przyczyny

Bezpośrednią przyczyną ataksji glutenowej jest celiakia, nazywana również chorobą trzewną. To trwająca przez całe życie choroba autoimmunologiczna o podłożu genetycznym, w której dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego na spożycie glutenu. W konsekwencji tego nieprawidłowa reakcja organizmu kieruje się przeciwko własnym tkankom organizmu, zwłaszcza w jelicie cienkim. Prowadzi to do rozwoju stanu zapalnego i uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego, a następnie do zaniku kosmków jelitowych. To poważny stan, ponieważ odpowiadają one za wchłanianie wielu cennych składników odżywczych. Jeśli zanikną, w krótkim czasie dojdzie do niedożywienia, skrajnych niedoborów pokarmowych i objawów ogólnoustrojowych.

Nie ma możliwości całkowitego wyleczenia celiakii. Jedynym sposobem na poprawę stanu zdrowia i uniknięcie przykrych dolegliwości jest eliminacja glutenu z diety, co powinno trwać przez całe życie chorego. Należy dodatkowo zaznaczyć, że celiakia nie jest alergią, choć często bywa z nią mylona. Nie ma zatem metod odczulania.

Ataksja glutenowa – objawy

Ataksja glutenowa objawia się najczęściej:

• zaburzeniami koordynacji w obrębie kończyn górnych (w mniejszym natężeniu w kończynach dolnych);
• obniżeniem napięcia mięśniowego;
• drżeniami mięśniowymi;
• zaburzeniami mowy;
• zaburzeniami widzenia;
• oczopląsem;
• drgawkami;
• upośledzeniem motoryki małej, co może objawiać się trudnościami w zapinaniu guzików czy odliczaniu monet;
• zaburzeniami równowagi.

Obraz ataksji glutenowej jest dość charakterystyczny, jednak wcześniej należy wykluczyć inne dolegliwości, które mogą objawiać się w podobny sposób.

Diagnostyka ataksji glutenowej

Aby mieć na uwadze ryzyko wystąpienia ataksji glutenowej, w pierwszej kolejności należy rozpoznać u pacjenta celiakię. Badania laboratoryjne w kierunku celiakii polegają na oznaczeniu z krwi pacjenta typowych dla tej choroby autoprzeciwciał. Największą swoistość wykazuje oznaczenie stężeń autoprzeciwciał w klasach IgA oraz IgG skierowanych przeciwko transglutaminazie tkankowej (anty-tGT) oraz przeciwciał przeciwko endomysium (EmA). Uzupełniająco warto wykonać także endoskopię kapsułkową i kolonoskopię, aby dokładnie ocenić kondycję błony śluzowej jelit.

Jeśli celiakia zostanie rozpoznana, pacjent musi mieć na uwadze ewentualne ryzyko wystąpienia omawianej ataksji. W momencie, gdy zaobserwuje u siebie niepokojące objawy neurologiczne, powinien jak najszybciej zwrócić się po pomoc do lekarza. Prawdopodobnie doszło do wystąpienia ataksji glutenowej.

Ataksja glutenowa – leczenie

Leczenie ataksji glutenowej odbywa się przez całkowite wyeliminowanie glutenu z organizmu człowieka. Musi on zostać poinstruowany o tym, aby w przyszłości zrezygnować ze spożycia produktów zawierających to białko. Nie jest konieczne całkowite zrezygnowanie np. z pieczywa, ponieważ współcześnie coraz powszechniej znaleźć można produkty bezglutenowe. Dodatkowo lekarz może przepisać leki, które złagodzą objawy neurologiczne.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Wilk I., Dobrzycka A., Celiakia – definicja, diagnoza, objawy i sposób leczenia, Pielęgniarstwo i Zdowie Publiczne, 10/2020.
2. Obtułowicz K., Waga J., Dyga W., Gluten – mechanizmy nietolerancji, objawy i możliwości lecznicze IgE-zależnej alergii na gluten w świetle aktualnych badań kliniczno-immunologicznych, Przegląd Lekarski, 72/2015.
3. Ścibor K., Ostrowska-Nawarycz L., Kopański Z., Brukwicka I., Uracz W., Maslyak Z., Sklyarov I., Nietolerancja glutenu problemem zdrowotnym XXI wieku, Journal of Clinical Healthcare, 1/2015.