Glutamina to aminokwas endogenny, czyli taki, który może być syntezowany przez organizm człowieka w ilościach pokrywających dzienne zapotrzebowanie na ten związek. Stanowi amid kwasu glutaminowego i występuje w postaci dwóch enancjomerów. Wchodzi w skład wielu białek roślinnych i zwierzęcych, jest przy tym niezbędny do właściwego funkcjonowania organizmu człowieka.
Glutamina – charakterystyka
Glutamina to organiczny związek chemiczny będący aminokwasem endogennym. Posiada wzór sumaryczny C5H10N2O3 i masę molową 146,14 g/mol. Z wyglądu przypomina bezbarwne igiełki. Genetycznie związek ten jest kodowany przez kodony: CAA, CAG. Mimo że organizm człowieka jest w stanie syntezować wystarczające jego ilości, znaleźć go można również w ogólnodostępnej żywności lub zakupić w formie suplementu diety.
Z chemicznego punktu widzenia glutamina jest amidem kwasu glutaminowego. Jej powstanie katalizuje syntetaza glutaminowa składająca się z 8 łańcuchów polipeptydowych. Proces ten wymaga jednak energii w postaci cząsteczek ATP. Należy zaznaczyć, że omawiany aminokwas bardzo łatwo przenika z krwi do tkanek i komórek, które go potrzebują.
Spośród wszystkich wolnych aminokwasów w tkankach to właśnie glutamina występuje w największych ilościach. Głównym jej magazynem są mięśnie szkieletowe – znajduje się tu aż 60% całej puli związku. Po wysiłku fizycznym, w przebiegu którego mięśnie intensywnie pracowały, drastycznie wzrasta zapotrzebowanie na azot. Dlatego dostarczenie po wysiłku organizmowi łatwo dostępnego azotu zapobiega katabolizmowi tkanki mięśniowej. Z pomocą przychodzą suplementy diety zawierające glutaminę.
Glutamina – źródła
Źródłami pokarmowymi glutaminy są przede wszystkim:
- biały ryż;
- tofu;
- kukurydza;
- jajka kurze;
- mięso, w szczególności wołowina;
- Spirulina;
- niektóre warzywa, zwłaszcza brokuły, szparagi, kapusta;
- wywary z kości.
Glutamina jest również sprzedawana w formie suplementu diety, zarówno jako tabletki, jak i jako proszek. Jednak ze względu na umiejętność organizmu do samodzielnej jej syntezy, dodatkowa suplementacja w większości przypadków nie jest konieczna. Zaleca się ją osobom o wzmożonym zapotrzebowaniu, np. sportowcom.
Glutamina – funkcje
Ze względu na obecność w cząsteczce glutaminy dwóch grup aminowych, wykazuje ona właściwości anaboliczne. Jest źródłem azotu wykorzystywanego m.in. do produkcji niektórych aminokwasów oraz nukleotydów purynowych i pirymidynowych. Azot ten może być w takiej formie z łatwością transportowany po całym organizmie. Glutamina pełni znaczącą rolę w katabolizmie i biosyntezie białek ustrojowych. Pośrednio uczestniczy w biosyntezie glutationu, kluczowego związku chemicznego w procesach oksydoredukcyjnych. Udowodniono, że może pełnić rolę silnego antyoksydantu – zarówno u człowieka, jak i u innych zwierząt. Dodatkowo glutamina:
- reguluje procesy oksydoredukcyjne erytrocytów (krwinek czerwonych);
- uczestniczy w procesach detoksykacji amoniaku, regulując tym samym gospodarkę kwasowo-zasadową;
- warunkuje proliferację i różnicowanie się komórek błony śluzowej jelit, jak również pośrednio warunkuje długość kosmków jelitowych;
- wspiera funkcjonowanie mózgu, zwłaszcza w kontekście poprawy pamięci i koncentracji;
- zwiększa wydolność tlenową organizmu;
- poprawia wchłanianie składników odżywczych zawartych w żywności.
Glutamina pochodząca z astrocytów (komórek glejowych znajdujących się w układzie nerwowym) jest prekursorem 2 neuroprzekaźników: glutaminianu, czyli neuroprzekaźnika pobudzającego i kwasu gamma-aminomasłowego (GABA), który jest neuroprzekaźnikiem hamującym. Badania przeprowadzone w ostatnich latach sprawiły, że glutamina jest postrzegana jako potencjalne wsparcie komórek układu immunologicznego, zwłaszcza limfocytów i makrofagów.
Suplementacja glutaminą
Suplementy diety zawierające glutaminę dedykowane są głównie sportowcom i osobom aktywnym fizycznie, a także każdemu, kto chce poprawić sprawność umysłu lub funkcjonowanie jelit. Także znaczne niedobory odporności mogą być wskazaniem do wypróbowania suplementacji. Optymalne dawki glutaminy to 500-1000 mg na czczo.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kędziora S., Słotwiński R., Dąbrowska A., Leczenie żywieniowe zawierające glutaminę według zaleceń Europejskiego Towarzystwa Żywienia Klinicznego i Metabolizmu (ESPEN), Przegląd Gastroenterologiczny, 5/2010.
- Mirowski A., Funkcje glutaminy w organizmie i możliwości wykorzystania jej anabolicznego działania w żywieniu zwierząt, Przegląd Hodowlany, 10/2007.
- Szeliga M., Glutamina w glejopochodnych komórkach nowotworowych, Zimowa Szkoła Instytutu Farmakologii PAN, Kraków 2012.
