Sterole roślinne

Sterole roślinne (inaczej: fitosterole) swoją budową chemiczną przypominają cholesterol (sterol zwierzęcy), jednak dla organizmu człowieka są znacznie korzystniejsze. Nie przyczyniają się do zwiększania ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, wręcz przeciwnie. Mogą działać silnie antyoksydacyjnie. Są wartościowym uzupełnieniem diety.

Sterole roślinne – charakterystyka

Sterole roślinne wchodzą w skład roślinnych błon komórkowych, pełniąc analogiczną funkcję do cholesterolu w zwierzęcych błonach komórkowych. Odpowiadają więc za zmniejszanie płynności błon komórkowych, w szczególności jej powierzchniowej warstwy. Znaleźć je można we wszystkich tkankach roślinnych, najobficiej jednak w olejach roślinnych. Mają dość charakterystyczną budowę chemiczną, po której z łatwością można je rozpoznać. W klasycznym przypadku zawierają taki sam układ wielopierścieniowy z jedną grupą wodorotlenową, jednak różnica w budowie dotyczy łańcucha bocznego. Fitosterole są bogatsze o grupę metylową lub etylową i mogą zawierać dodatkowo jedno lub dwa wiązania podwójne w tym łańcuchu.

Do dnia dzisiejszego udało się zidentyfikować około 200 fitosteroli, jednak kluczowymi, najbardziej rozpoznawalnymi i najlepiej poznanymi są: β-sitosterol, kampesterol i stigmasterol. Fitosterole w formie zestryfikowanej stanowią w olejach roślinnych zwykle około 50% całkowitej zawartości steroli/ Jednak w przypadku oleju sojowego ten udział wynosi tylko nieco ponad 10%.

Sterole roślinne – działanie

Sterole roślinne wyróżniają się wyjątkowym podobieństwem do cholesterolu pod względem budowy chemicznej. Właśnie dlatego po spożyciu „konkurują” o miejsce z cholesterolem, w efekcie czego zmniejsza się jego wchłanianie w jelicie cienkim, co korzystnie wpływa na zdrowie konsumenta. Rekomendowane spożycie fitosteroli wynosi 2-3 g na dobę. Jest to ilość, która w zupełności wystarcza do obniżenia stężenia cholesterolu we krwi. Stosowanie większych dawek nie wzmocni działania terapeutycznego i nie obniży bardziej poziomu cholesterolu.

To jednak niecałe działanie steroli roślinnych. Dodatkowo wykazują one właściwości przeciwnowotworowe: hamują rozwój raka okrężnicy oraz prostaty. To silne przeciwutleniacze (antyoksydanty), co oznacza, że mają zdolność likwidowania wolnych rodników tlenowych. Te zaś są potwierdzonym czynnikiem ryzyka chorób cywilizacyjnych, takich jak alergie, demencja, depresja czy schorzenia neurodegeneracyjne i dermatologiczne o charakterze przewlekłym.

Sterole roślinne – dieta

Największe ilości steroli roślinnych znaleźć można w takich produktach jak:

• otręby ryżowe;
• kukurydza;
• oleje roślinne, np. olej słonecznikowy, olej rzepakowy, olej z orzechów laskowych;
• orzechy różnego rodzaju;
• nasiona roślin strączkowych;
• nasiona sezamu.

W niewielkich ilościach źródłami steroli roślinnych są również owoce i warzywa. Na etapie produkcji wzbogaca się niektóre produkty spożywcze o fitosterole, aby miały bardziej wartościowy skład. Najczęściej takimi produktami są jogurty, napoje mleczne, margaryny oraz majonezy. Udowodniono, że przyjmowanie jednej zalecanej dziennej dawki steroli roślinnych jest tak samo skuteczne w obniżaniu stężenia cholesterolu frakcji LDL, jak dawki rozłożone na dwa czy trzy posiłki.

Czy sterole roślinne są niebezpieczne?

Sterole roślinne, znane także jako fitosterole, są naturalnymi związkami występującymi w roślinach. Są ogólnie uznawane za bezpieczne i mają korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Nie są jedynie zalecane dla osób z rzadkimi zaburzeniami metabolizmu lipidów, takimi jak fitosterolemia. Jednak dla pozostałych grup konsumentów stanowią cenne uzupełnienie podstawowej diety. Udowodniono również, że sterole roślinne mogą wpływać na wchłanianie niektórych witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witamina A, witamina D, witamina E i witamina K. Nie poznano jeszcze jednak do końca, na czym ta interakcja polega.

	Chlorella i młody jęczmień - oczyszczanie i odchudzanie Chlorella i młody jęczmień w proszku to w 100% naturalny produkt. Wytworzony z naturalnych alg Chlorella vulgaris w połączeniu z trawą młodego jęczmienia (Hordeum vulgare) w postaci sproszkowanego soku. Wspomaga oczyszczanie organizmu i odchudzanie ... Zobacz więcej...
	Chlorella – tabletki na oczyszczenie organizmu Chlorella w tabletkach to naturalna alga z rozerwaną ścianą komórkową (chroniona patentem) w postaci suplementu diety. Została wytworzona wyłącznie z suszonych, jednokomórkowych mikroskopijnych alg. Chlorella pomaga wyeliminować metale ciężkie z organizmu Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Szymańska R., Kruk J., Fitosterole – występowanie i znaczenie dla człowieka, Problemy Nauk Biologicznych, 2/2007.
2. Przysławski J., Stelmach M., Rola i znaczenie steroli roślinnych w żywieniu człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 1/2009.