Zakażenia latentne

Zakażenia latentne dotyczą wirusów. To rodzaj zakażenia, w przebiegu którego namnażanie patogenu zostanie w pewnym momencie zahamowane, aby ponownie uaktywnić się po zadziałaniu określonego bodźca w przyszłości. Taki mechanizm działania dotyczy wirusów takich jak m.in. wirus opryszczki zwykłej (Herpes Simplex Virus – HSV), wirus ospy wietrznej i wirus półpaśca. Diagnostyką i leczeniem zazwyczaj zajmuje się lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.

Zakażenia latentne

Zakażenia latentne – czym są?

W przebiegu zakażeń latentnych namnażanie się wirusów ulega zatrzymaniu na pewnym etapie cyklu replikacji. Po infekcji pierwotnej (zakażeniu produktywnym) namnażanie wirusa ulega zahamowaniu, a jego materiał genetyczny wbudowuje się w genom komórki gospodarza. W określonych warunkach (np. przy spadku odporności nosiciela) patogen chorobotwórczy ponownie ulega replikacji, dając objawy choroby. Przykłady wirusów, które ulegają latencji:

  • wirus ospy wietrznej;
  • wirus półpaśca;
  • wirus brodawczaka ludzkiego HPV;
  • wirus EBV;
  • wirus CMV.

Podczas latencji wirusy są nieszkodliwe dla organizmu. Innymi słowy zakażenie latentne polega na przetrwaniu genomu wirusowego w komórce oraz jednoczesnym utrzymaniu komórki przy życiu. Jedynym transkryptem wykrywanym w latentnie zakażonej komórce jest transkrypt związany z latencją.

Zakażenia latentne – mechanizm

Mechanizm zakażeń latentnych został bardzo dobrze poznany. Można go przedstawić na przykładzie wirusa ospy wietrznej i wirusa półpaśca. Przedostaje się on do komórek docelowych gospodarza drogą nerwów obwodowych, po czym ustala się stan zakażenia utajonego (latencji). Nawet wiele lat później może zadziałać bodziec aktywujący patogen. Takie bodźce mogą być:

  • chemiczne;
  • termiczne;
  • mechaniczne;
  • hormonalne;
  • psychiczne;
  • zakaźne.

Po reaktywacji wirusa zaczyna on wędrować wzdłuż nerwu do komórek skóry w miejscu lub w pobliżu pierwotnego zakażenia. Rozpoczyna się produktywny cykl namnażania, a jego rezultatem jest wysypka pęcherzykowa, czyli pojawienie się grudek wypełnionych płynem surowiczym z licznymi zakaźnymi cząstkami wirusa.

Zakażenia latentne – leczenie

Nie ma sposobów na wyleczenie zakażenia w fazie latentnej. Dąży się do wyeliminowania patogenów gdy są one aktywne, a więc w fazie ostrej choroby. W tym celu stosuje się leki przeciwwirusowe oraz liczne metody objawowe, np. zbilansowana dieta, suplementacja, nawodnienie organizmu czy odpoczynek. W fazie latencji, która może trwać wiele lat, kluczowe znaczenie ma budowanie odporności i zdrowy tryb życia. Natomiast w budowaniu odporności podstawą są: regularna aktywność fizyczna, suplementacja (Chlorella, acerola, kwasy tłuszczowe Omega 3, czarnuszka, witamina D, Spirulina itd.), zdrowa dieta, unikanie stresu i używek, a także wysypianie się.

Jak uniknąć zakażeń latentnych?

Istnieje kilka sposobów na zmniejszanie ryzyka infekcji wirusowych, które mogą przekształcić się w zakażenie latentne. Jedną z nich jest szczepienie ochronne, które można zastosować np. przeciwko HPV. Innym sposobem jest utrzymywanie wysokiego poziomu higieny, czyli unikanie kontaktu z osobami chorymi, częste mycie rąk po wizycie w miejscach publicznych i inne. Ponownie należy wspomnieć o znaczeniu wysokiej odporności, dzięki czemu organizm jest mniej narażony na infekcje wirusowe.

Zobacz również: Jak wzmocnić odporność?

Nie ma jednak sposobu na całkowite wyeliminowanie ryzyka infekcji wirusowych. W Polsce odnotowuje się rocznie około 140 tysięcy zachorowań na ospę wietrzną i jest to jedna z najczęściej diagnozowanych chorób zakaźnych wieku dziecięcego.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Miszczak D., Słońska A., Golke A., Cymerys J., Strategie przetrwania herpeswirusów – latencja i apoptoza, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 67/2013.
  2. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
  3. Boroń-Kaczmarska A., Wiercińska-Drapało A., Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.

Może Cię zainteresować

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

0

Twój koszyk jest pusty

Brak produktów w koszyku.