Przewlekły kaszel jest niezwykle uciążliwą dolegliwością, która może mieć rozmaite podłoże. Najczęściej jest jednak konsekwencją niedoleczonego lub powikłanego kaszlu ostrego, ewentualnie chorób układu oddechowego o charakterze przewlekłym. Wymaga konsultacji z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, bądź pulmonologiem.
Przewlekły kaszel – przyczyny
Kaszel powstaje w mechanizmie łuku odruchowego, w którego skład wchodzą:
- receptory;
- drogi nerwowe wstępujące;
- ośrodek kaszlu w pniu mózgu;
- drogi nerwowe zstępujące;
- mięśnie oddechowe.
Pierwszym etapem pobudzenia odruchu kaszlowego jest odbieranie bodźców wywołujących kaszel przez receptory, a więc zakończenia czuciowych włókien nerwowych, zlokalizowanych głównie w nabłonku dróg oddechowych oraz opłucnej. Kaszel uznaje się za odruch wagalny, jako że większość wstępujących i zstępujących włókien nerwowych łuku odruchowego kaszlu znajduje się w nerwie błędnym.
Początkowo kaszel ma charakter ostry, a więc trwa nie dłużej niż 3 tygodnie, choć niekiedy przekształca się w kaszel podostry, trwający od 3 do 8 tygodni. Jeśli jednak nie zostanie doleczony lub nastąpią jego powikłania (np. nadkażenia bakteryjne), przekształca się z kaszel przewlekły, trwający powyżej 8 tygodni. Taki problem dotyczy też wielu chorób pulmonologicznych i ogólnoustrojowych. Możliwe przyczyny kaszlu przewlekłego to:
- astma oskrzelowa;
- rozstrzenie oskrzeli;
- zapalenie oskrzeli;
- przewlekła obturacyjna choroba płuc;
- rak płuc;
- gruźlica;
- pylica;
- alergia wziewna;
- przewlekłe zapalenie oskrzeli;
- choroba refluksowa przełyku.
Warto zaznaczyć, że problem przewlekłego kaszlu jest częsty u palaczy, ponieważ składniki chemiczne znajdujące się w dymie tytoniowym silnie podrażniają śluzówkę dróg oddechowych, jak również zwiększają ryzyko chorób układu oddechowego w sposób wielokrotny.
Zobacz również: Domowe sposoby na kaszel.
Przewlekły kaszel – objawy
Klasycznymi objawami przewlekłego kaszlu (poza samym kaszlem) są:
- chrypka;
- uczucie suchości i drapania w gardle;
- uczucie zablokowanego gardła;
- stałe łaskotanie w gardle.
Wszystko to wynika z podrażnionej śluzówki. Kaszel nasila ten problem, jednak podrażnienia wywołują kolejne napady kaszlu. Tworzy się więc błędne koło, z którego bardzo ciężko jest wyjść. Przy przewlekłym kaszlu odczuć można nieprzyjemny, nietypowy posmak w jamie ustnej. Sam kaszel zazwyczaj jest suchy i uporczywy. Mokry kaszel z flegmą zazwyczaj wskazuje na infekcje bakteryjne.
Zobacz również: Uporczywy kaszel.
Przewlekły kaszel – diagnostyka
Przy przewlekłym kaszlu należy udać się do lekarza rodzinnego. Wykona wstępne badania (morfologia krwi obwodowej, osłuchanie klatki piersiowej i pleców stetoskopem) oraz w razie konieczności wystawi skierowanie do lekarza specjalisty, czyli pulmonologa. Ten zaś może skierować pacjenta na bardziej szczegółowe badania, np.:
- RTG klatki piersiowej;
- spirometrię;
- próbę wysiłkową.
I wiele innych, w zależności od podejrzeń.
Leczenie przewlekłego kaszlu
Leczenie przewlekłego kaszlu musi odbywać się przyczynowo, jednak nie zawsze jest to możliwe. Jeśli więc pojawia się on w przebiegu chorób oddechowych o charakterze przewlekłym, dąży się do ich stabilizacji i uzyskania remisji, a nie całkowitego wyleczenia co jest niemożliwe. Przy kaszlu niezmiernie istotne jest unikanie przebywania w zakurzonych, zanieczyszczonych pomieszczeniach. W domu należy dbać o systematyczne porządki (szczególnie przy zwierzętach mających sierść) oraz nawilżenie powietrza. Bardzo dobrze sprawdzą się też doraźne domowe metody, np.:
Systematyczna aktywność fizyczna zgodna z zaleceniami lekarza i fizjoterapeuty jest ważna przy wszelkich chorobach układu oddechowego. Z kolei osoby palące papierosy powinny zrezygnować z tego nałogu.
Aby złagodzić podrażnienie gardła i zmniejszyć napady kaszlu, rekomenduje się picie naparów ziołowych, najlepiej ciepłych. Bardzo dobrze sprawdzą się napary z tymianku, podbiału czy rumianku. Jeśli pojawia się katar i uczucie zatkanego nosa, można dodać też suszoną miętę, która udrażnia drogi oddechowe.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Undrunas A., Kuziemski K., Uporczywy kaszel – trudności diagnostyczno-terapeutyczne w codziennej praktyce lekarskiej. Forum Medycyny Rodzinnej 2017, Tom 11, nr 4, 149-155.
- Arcimowicz M., Niemczyk K., Przewlekły kaszel: nowe koncepcje i możliwości terapeutyczne, Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny, 1/2016.
- Grabowski M., Barg W., Leczenie przewlekłego kaszlu, Medycyna po Dyplomie 2011(20); 5(182): 104-110.