Rumianek (łac. Matricaria) to aromatyczna roślina jednoroczna niezwykle ceniona w gastronomii, kosmetologii, medycynie alternatywnej, w tym w ziołolecznictwie. Ze względu na bogaty skład i wysoką zawartość olejków eterycznych, znajduje wszechstronne zastosowanie. Od wieków stanowi pożądaną roślinę leczniczą o działaniu uspokajającym, przeciwzapalnym i poprawiającym trawienie.
Rumianek – charakterystyka
Rumianek należy do rodziny roślin astrowatych. Uważa się, że tereny jego pierwotnego pochodzenia obejmują południową i wschodnią Europę oraz Azję Mniejszą. Jest rośliną jednoroczną o delikatnej, rozgałęzionej u góry łodydze, zakończonej koszyczkami charakterystycznych białych kwiatów z intensywnie żółtymi środkami. Wyrasta na wysokość 10-50 cm. Od innych roślin o podobnym wyglądzie odróżnić go można na podstawie podwójnych i potrójnych pierzastosiecznych liści. Inną cechą rozpoznawczą jest puste, stożkowate dno kwiatowe oraz przyjemny, mocny zapach.
Omawiana roślina jest dość łatwa w uprawie, a ze względu na szybkie samorozsiewanie się, można ją spotkać w całej Polsce oraz w wielu innych krajach. Rumianek preferuje podłoże gliniaste, o średniej żyzności, niekiedy nawet piaszczyste, nie ma więc większych wymagań odnośnie uprawy. Stanowisko powinno być jednak dobrze nasłonecznione. Surowiec lekarski stanowią koszyczki kwiatowe rumianku, które powinno się zbierać w początkowym okresie kwitnienia (są wówczas najbogatsze w składniki aktywne).
Pozyskanie rumianku
Rumianek można oczywiście kupić w sklepie zielarskim, w aptece lub nawet w dowolnym hipermarkecie w formie herbatki (w torebkach lub sypanej, przy czym ta druga jest znacznie korzystniejsza). Alternatywą jest samodzielne pozyskanie surowca lekarskiego. Wystarczy zebrać całe koszyczki kwiatowe rumianku na początku okresu ich kwitnienia, najlepiej wybierając takie miejsca, które są daleko umiejscowione od ruchu ulicznego czy innych źródeł spalin i nieczystości. Następnie kwiaty suszy się w cieniu w temperaturze 35 stopni C (najlepiej na zewnątrz, choć można posłużyć się piekarnikiem. Wysuszone kwiaty umieszcza się w szklanym słoju i wykorzystuje, gdy zajdzie taka potrzeba.
Rumianek – skład
Rumianek jest surowcem roślinnym o niezwykle cennym składzie, w którym najważniejsze są następujące składniki:
- olejek eteryczny (do 4% całego składu) zawierający m.in. seskwiterpeny monocykliczne, alkohole seskwiterpenowe czy azuleny;
- flawonoidy (do 8% całego składu), w tym chrysoeriol, chryzosplenetyny, izoramnetyny, pochodne luteoliny, kwercetyny i apigeniny;
- kumaryny;
- kwasy fenolowe;
- polisacharydy śluzowe.
Wszystkie te związki silnie oddziałują na organizm człowieka. Rumianek został uznany przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) za surowiec bezpieczny – reakcje alergiczne nie należą do zbyt częstych. Uważa się, że ewentualne odczyny alergiczne pojawiają się zwłaszcza w związku z zanieczyszczeniami rumianku pospolitego rumianem psim, w którego składzie znaleźć można popularny alergen kontaktowy, czyli antekotulid.
Rumianek – działanie lecznicze
Rumianek wykazuje wielokierunkowe działanie lecznicze na organizm człowieka. Przede wszystkim stosowany jest przy dysfunkcjach układu trawiennego i układu pokarmowego, najczęściej w formie herbatek i naparów, które wypija się po posiłku. Udowodniono, że łagodzą one biegunki, wzdęcia, niestrawność, zaparcia, skurcze żołądka i jelit, a także działają terapeutycznie przy chorobie wrzodowej żołądka. Poprawiają apetyt, przez co herbatki można parzyć dzieciom przy tego typu problemach.
Rumianek wykazuje silne działanie uspokajające i normalizujące, dlatego stosuje się go przy nerwicach, depresji, stanach lękowych i bezsenności. Zarówno w formie naparów, jak i suplementów diety czy w przebiegu aromaterapii. Olejki rumiankowe wciąż cieszą się dużą popularnością. Ponadto rumianek może mieć delikatne działanie przeciwbólowe w odniesieniu do migren, bólów żołądka, zębów i uszu. W ziołolecznictwie rumianek wykorzystywano od dziesiątek lat przy infekcjach dróg moczowych.
W postaci inhalacji i okładów koszyczki rumianku stosuje się najczęściej w schorzeniach układu oddechowego (zapalenia zatok) i stanach alergicznych (astma, katar sienny). Używane są jako wartościowe i popularne składniki maści do leczenia chorób skóry (takich jak trudno gojące się rany, owrzodzenia, oparzenia, odleżyny) oraz płukanek do jamy ustnej. W formie kompresów można również nakładać kwiaty rumianku na oczy (przy zamkniętych powiekach), np. w leczeniu zapalenia spojówek, gradówek czy jęczmienia. Z kolei nasiadówki z rumianku bardzo dobrze sprawdzają się przy hemoroidach.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szeleszczuk Ł., Zielińska-Pisklak M., Rumianek lekarski – dlaczego warto mieć go w domowej apteczce, Lek w Polsce, 9/2013.
- Drozd J., Wczoraj i dziś ziołolecznictwa, Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, 2/2012.
