Biotyna (inaczej: witamina B7, witamina H) to jedna z witamin z grupy B, dobrze rozpuszczalna w wodzie. Jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, jednak nie ma on zdolności do samodzielnej jej produkcji. Dlatego należy dostarczać biotynę wraz z pożywieniem.
Biotyna – źródła
Choć mówi się, że organizm człowieka nie jest w stanie samodzielnie syntezować biotyny, jej śladowe ilości mogą być produkowane przez bakterie jelitowe bytujące w obrębie jelita grubego. Są to jednak tak minimalne ilości, że nie mają wpływu na zdrowie czy pokrywanie dziennego zapotrzebowania. Dlatego biotynę należy dostarczać wraz z suplementami diety lub z pożywieniem. Najlepszymi jej źródłami pokarmowymi są:
- żółtko jaj;
- wątróbka;
- algi, takie jak np. Spirulina i Chlorella;
- orzechy włoskie i orzechy ziemne;
- migdały;
- rośliny strączkowe (głównie soja);
- produkty pełnoziarniste;
- mleko krowie i wytworzony z niego ser;
- awokado;
- kalafior;
- ryż brązowy;
- drożdże piwne;
- wieprzowina;
- zielone warzywa liściaste;
- marchew;
- pomidory;
- ryby, takie jak sardynki czy łosoś.
Jak zatem widać, biotynę można znaleźć zarówno w pokarmach pochodzenia roślinnego, jak i w pokarmach pochodzenia zwierzęcego. Dzięki temu każda osoba bez problemu może skomponować dietę zbilansowaną, dostarczającą odpowiednich ilości biotyny. Rekomendowane dzienne spożycie biotyny dla dorosłych wynosi około 30 µg na dzień. Wykazano, że dzienne spożycie wśród osób dorosłych mieści się w przedziale między 30 a 70 µg na dzień, dlatego przy prawidłowo zbilansowanej, zdrowej diecie ryzyko wystąpienia niedoboru tej witaminy jest praktycznie znikome.
Biotyna – właściwości
Witamina B7 stanowi istotny składnik enzymów biotynowych, do których należą karboksylazy (pirogronianowa, acetylo-CoA i inne). Uczestniczy w syntezie kwasów tłuszczowych, katabolizmie aminokwasów rozgałęzionych, metabolizmie glukozy oraz przemianach dwutlenku węgla. Odpowiada również za prawidłowy przebieg metabolizmu białek i tłuszczy. Ważną jej funkcją jest wspieranie prawidłowej czynności ośrodkowego układu nerwowego, erytrocytów, jąder, gruczołów potowych i szpiku kostnego. Można zatem powiedzieć, że oddziałuje na wiele różnych układów, a jej rola jest niezwykle wszechstronna.
Najbardziej popularną cechą biotyny jest wspieranie kondycji skóry, włosów i paznokci. Zapobiega ona łojotokowi, regulując czynność gruczołów łojowych w skórze, jak również kontroluje tłuszczową przemianę materii i decyduje o zawartości tłuszczów w komórkach skóry. Udowodniono, że witamina B7 jest jednym z kluczowych czynników wpływających na eliminację stanów zapalnych skóry i wyprysków.
Zobacz również: Suplementy na skórę.
Niedobór biotyny
Niedobór biotyny może być nabyty lub wrodzony. Niedobór nabyty występuje u osób spożywających duże ilości surowego lub niedogotowanego białka jaja kurzego, w którym obecna jest awidyna. Glikoproteina ta tworzy w przewodzie pokarmowym niekowalencyjne połączenia z biotyną, w konsekwencji czego biotyna jest inaktywowana i jej wchłanianie zostaje ograniczone. Pozostałe możliwe przyczyny niedoboru biotyny:
- ciąża i okres karmienia piersią;
- palenie papierosów;
- długotrwałe żywienie pozajelitowe;
- przyjmowanie leków przeciwdrgawkowych lub antybiotyków.
Z kolei wrodzony niedobór biotyny jest spowodowany autosomalną cechą recesywną prowadzącą do braku syntetazy holokarboksylazy lub biotynidazy. Objawy niedoboru biotyny są następujące:
- nadmierne wypadanie włosów;
- łamliwość i kruchość paznokci;
- łojotokowe zapalenie skóry;
- zmęczenie;
- wzmożona senność;
- parestezje;
- encefalopatia;
- bóle mięśniowe;
- spadek odporności organizmu;
- wady rozwojowe płodu;
- kwasica ketonowa.
Stwierdzono, że najlepszym markerem niedoboru biotyny jest zwiększone wydalanie z moczem jej metabolitu, kwasu 3-hydroksyizowalerianowego.
Nadmiar biotyny
Nadmiar biotyny jest szybko wydalany wraz z moczem, dlatego bardzo rzadko obserwuje się taki stan. Jeśli do niego dojdzie, np. wskutek nieodpowiedzialnej suplementacji, obserwuje się nudności, biegunki, wymioty, dolegliwości bólowe brzucha oraz pogorszenie samopoczucia.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kowalska A., Bartkiewicz J., Dettlaff K., Biotyna – fakty i mity, Farmacja Polska, 78/2022.
- Paul-Samojedny M., Wpływ biotyny na wygląd skóry i jej przydatków, Dermatologia.
- Marwicka J., Gałuszka A., Zastosowanie preparatów witaminowych w procesie pielęgnacji skóry, Aesthetic Cosmetology and Medicine, 4/2021.
- Gryszczyńska A., Witaminy z grupy B – naturalne źródła, rola w organizmie, skutki awitaminozy, Postępy Fitoterapii, 4/2009.
- Lizoń M., Bieżanowska-Kopeć R., Leszczyńska T., Bodziarczyk I., Zawartość witamin z grupy B w całodziennych racjach pokarmowych młodzieży gimnazjalnej, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 6/2007.
