Skutki niedoboru witaminy C są zjawiskiem stosunkowo rzadkim, ponieważ występuje ona w większości produktów spożywczych konsumowanych każdego dnia. Dodatkowo wiele z nich jest wzbogacanych o ten składnik. Szacuje się, że wraz z pożywieniem dostarcza się do organizmu około 70-80 mg kwasu askorbinowego, co stosunkowo dobrze pokrywa się z dziennym zapotrzebowaniem.
Skutki niedoboru witaminy C
Skutki niedoboru witaminy C to przede wszystkim hipowitaminoza, która powoduje zmniejszenie jej stężenia w osoczu. To z kolei objawia się przede wszystkim brakiem łaknienia, zmniejszoną odpornością na wszelkie infekcje oraz bólami stawowo-mięśniowymi. W efekcie spada odporność organizmu i zwiększa się podatność na zmęczenie. Pozostałe objawy niedoboru witaminy C:
- spowolnienie gojenia się ran;
- zmniejszenie wydolności fizycznej;
- krwawienie z dziąseł;
- zaburzenia syntezy kolagenu (co może przekładać się na wspomniany ból stawowo-mięśniowy lub pogorszenie stanu skóry);
- upośledzenie wszystkich procesów, w których witamina C bierze udział.
Awitaminoza prowadzi do rozwoju chorób, wśród których najpoważniejszą jest szkorbut. Manifestuje się on zmianami zapalno-martwiczymi dziąseł, wypadaniem zębów i krwawieniem z błon śluzowych. Współcześnie jednak szkorbut występuje bardzo rzadko i wiąże się z głębokim niedoborem tej witaminy.
Długotrwały niedobór może prowadzić do powstawania zmian aterogennych, nowotworowych oraz miażdżycowych, a także powodować nadciśnienie tętnicze krwi.
Witamina C jest absorbowana w jelitach w około 80%, w zależności od dawki, natomiast wydalana jest w formie utlenionej wraz z moczem lub potem. Wysokie stężenie cukrów lub spożywanie niektórych leków zmniejsza jej wchłanianie.
Niedobór witaminy C może być związany z:
- jej niedostateczną podażą (co z kolei może się wiązać z nieodpowiednio zbilansowaną dietą);
- nieprawidłową resorpcją w jelicie cienkim (np. u chorych z nieżytem żołądka);
- sytuacjami, gdzie występuje zwiększone zapotrzebowanie (np. podczas ciąży czy w okresie karmienia piersią).
Należy również zaznaczyć, że witamina C jest wrażliwa na wysoką temperaturę, zatem parzenie ziół lub obróbka termiczna produktów spożywczych wpływa na zmniejszenie jej ilości.
Witamina C – zwiększone zapotrzebowanie
W przypadkach zwiększonego zapotrzebowania na kwas askorbinowy należy zadbać o jego dostarczenie do organizmu. Długotrwały niedobór witaminy C może powodować hipowitaminozę.
Zwiększone zapotrzebowanie występuje u:
- palaczy lub alkoholików;
- diabetyków;
- osób zażywających niektóre leki;
- kobiet w ciąży i podczas okresu karmienia piersią;
- osób narażonych na przewlekły stres;
- chorych na nadciśnienie tętnicze;
- osób starszych.
Zobacz również: Naturalna witamina C.
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C
Dzienne zapotrzebowanie na kwas askorbinowy jest zmienne, ponieważ zależy od wielu czynników, takich jak wiek, płeć czy poziom aktywności fizycznej.
Oszacowane dzienne zalecane spożycie witaminy C w zależności od płci i wieku prezentuje się następująco:
- dzieci do 3 roku życia – 40 mg;
- dzieci od 4-12 roku życia – 50 mg;
- młodzież do 18 roku życia, płeć męska – 75 mg;
- młodzież do 18 roku życia, płeć żeńska – 65 mg;
- dorośli mężczyźni – 90 mg;
- dorosłe kobiety – 75 mg;
- kobiety w ciąży – 85 mg (w przypadku ciężarnych poniżej 19 roku życia zalecane spożycie maleje do 80 mg);
- kobiety karmiące piersią – 120 mg.
Skutki niedoboru witaminy C – podsumowanie
Należy pamiętać, aby w codziennej diecie znajdowały się produkty bogate w witaminę C, gdyż bierze ona udział w wielu ważnych reakcjach enzymatycznych przeprowadzanych przez komórki budulcowe ciała. Można zatem stwierdzić, że odpowiedni poziom witaminy C wpływa na prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka.
Zwiększenie spożycia produktów bogatych w kwas askorbinowy lub odpowiednia suplementacja są ważne w przypadku osób narażonych na niedobór. Korzystnym rozwiązaniem jest spożywanie surowych warzyw czy owoców, ponieważ wówczas wraz z witaminą C dostarczamy do organizmu inne niezbędne składniki odżywcze. Jeśli jednak ilość dostarczanej witaminy C jest zbyt mała, można spróbować naturalne suplementy diety. Przykładem może być acerola, która w 100 gramach owoców posiada do 4000 mg witaminy C. Dla porównania, cytryna (tak często kojarzona z tą witaminą) posiada zaledwie 50 mg witaminy C.
Polecane produkty:
|
Acerola organiczna
Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Janda K., Kasprzak M., Wolska J., Witamina C – budowa, właściwości, funkcje i występowanie, Pomeranian Journal of Life Sciences, 4/2015.
- Kalemba-Drożdż M., Witamina C w leczeniu nowotworów i profilaktyce chorób niezakaźnych, Państwo i Społeczeństwo, 3/2018.
- Pawlaczyk M., Korzeniowska K., Rokowska-Waluch A., Witamina C i skóra, Farmacja Współczesna, 5/2012.
