Różyczka

Różyczka (łac. rubella) to choroba zakaźna wieku dziecięcego, charakteryzująca się wysypką w postaci drobnych, różowych grudek z tendencją do zlewania się w plamy. Towarzyszą temu objawy typowe dla wszelkich innych infekcji wirusowych. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz pierwszego kontaktu lub pediatra. Rokowania są dobre.

Różyczka

Różyczka – przyczyny

Różyczka znana jest także pod nazwą odry niemieckiej. To choroba wywoływana przez wirusa różyczki, przy czym szczyt zachorowań przypada na okres jesienno-zimowy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, gdy patogeny przez błony śluzowe nosa lub gardła przenikną do układu chłonnego i licznych narządów wewnętrznych. Okres wylęgania choroby wynosi 2-3 tygodnie, a zakaźność dla otoczenia trwa nawet do 2 tygodni od momentu wystąpienia wysypki skórnej. Choć to typowa choroba wieku dziecięcego, może rozwinąć się również u osób dorosłych. Jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet ciężarnych, ponieważ stanowi realne zagrożenie dla płodu.

Różyczka – objawy

Różyczka przebiega łagodnie u większości dzieci. Pojawiają się:

  • powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, węzłów zausznych i węzłów podpotylicznych;
  • niewielka gorączka trwająca 1-5 dni poprzedzająca wysypkę skórną;
  • bóle głowy;
  • bóle mięśniowo-stawowe;
  • zapalenie spojówek;
  • ból gardła;
  • katar i kaszel;
  • nudności;
  • brak apetytu.

Charakterystyczną cechą jest wysypka skórna, która najpierw pojawia się na twarzy, po czym rozprzestrzenia się na całe ciało już w ciągu 24 godzin. Jest żywo różowa, o typie grudkowo-plamistym. Po około 3 dniach zaczyna zanikać. Powikłaniem różyczki u znacznego odsetka młodych kobiet po okresie pokwitania jest zapalenie wielostawowe i bóle stawów. U większości chorych objawy ustępują w ciągu kilku dni, ale mogą utrzymywać się do miesiąca.

Szczególnym zagrożeniem jest wystąpienie różyczki u kobiet ciężarnych. Choroba może doprowadzić do poronienia lub wystąpienia bardzo poważnych uszkodzeń płodu. Ryzyko zarażenia płodu jest największe w 1.-10. tygodniu ciąży i wynosi aż 90%, po czym w tygodniach 11-12 spada do 33% oraz do 0% po 17. tygodniu ciąży. Rodzaj uszkodzeń płodu zależy więc od momentu, w którym doszło do infekcji. Jeśli wirus przedostał się do płodu, może spowodować zespół różyczki wrodzonej, której charakterystycznymi objawami są:

  • głuchota;
  • różnego rodzaju wady serca;
  • zaćma lub zapalenie siatkówki;
  • małogłowie;
  • upośledzenie rozwoju psychoruchowego;
  • niedorozwój kości;
  • uszkodzenie wątroby lub śledziony.

Zagrożeniem jest zachorowanie na różyczkę także kilka tygodni przed zajściem w ciążę.

Różyczka – powikłania

Na ogół różyczka przebiega łagodnie, nie pozostawiając trwałych konsekwencji zdrowotnych. W skrajnych przypadkach może jednak spowodować powikłania takie jak zapalenie stawów, zapalenie mózgu, aplazja szpiku, zespół Guillaina-Barrego oraz zapalenie nerwu wzrokowego. Każdy przypadek niepokojących objawów po wyleczeniu różyczki należy skonsultować z lekarzem rodzinnym.

Różyczka – diagnostyka

Diagnostyka różyczki w większości przypadków odbywa się na podstawie wywiadu z pacjentem i oceny pojawiających się objawów. Spore znaczenie ma określenie charakteru wysypki skórnej. Dla potwierdzenia rozpoznania można wykonać oznaczenie ilościowe przeciwciał IgG przeciwko wirusowi różyczki w surowicy krwi.

Różyczka – leczenie

Różyczkę leczy się objawowo, zbijając gorączkę, stosując preparaty na ból gardła i leki z grupy NLPZ, a także odpoczywając. Podczas choroby nie należy opuszczać domu, aby nie roznosić patogenów i nie przesilać osłabionego układu odpornościowego. Należy dbać o zdrowy sen, wysoki poziom nawodnienia organizmu, lekkostrawną, zdrową dietę oraz suplementację. Zaleca się przyjmowanie zwiększonej dawki witaminy D oraz witaminę C.

W Polsce obowiązkowe są szczepienia przeciwko różyczce. Maksymalną ochronę zapewnia podanie 2 dawek szczepionki. Pierwsza ma miejsce w 13.-15. miesiącu życia, a druga, uzupełniająca w 6. roku życia. Szacuje się, że po szczepieniu dwoma dawkami 79-95% dzieci nie zachoruje na różyczkę.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Drutz J., Różyczka, Pediatria po Dyplomie, 3/2011.
  2. Jankowska A., Wysocki J., Cichowicz-Kostrzyńska M., Szczepienia w profilaktyce zespołu różyczki wrodzonej, Przewodnik Lekarza, 10/2003.
  3. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.

Może Cię zainteresować

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *