Katar i kaszel to jedne z najczęściej obserwowanych objawów przeziębienia oraz innych infekcji wirusowych. Katar może mieć różną konsystencję (od wodnistej i lejącej się, do gęstej, zatykającej nos), zaś kaszel przeważnie jest suchy. Odkrztuszanie ropnej wydzieliny wskazuje na nadkażenie bakteryjne. Obydwa objawy można z powodzeniem leczyć domowymi sposobami.
Katar i kaszel – przyczyny
Najczęstszą przyczyną kataru i kaszlu jest przeziębienie, czyli infekcja wirusowa wywołana działaniem przeważnie rynowirusów. Do zakażenia może dojść drogą kropelkową – podczas kontaktu z osobą kaszlącą, chorą, przeziębioną, jak również drogą pokarmową – przez kontakt z zakażonymi przedmiotami. Warto przy tym pamiętać, że wirusy mogą przetrwać na powierzchni różnych przedmiotów nawet kilka godzin, dlatego tak ważne jest częste mycie rąk, zwłaszcza w okresie wzmożonego zachorowania.
Inną przyczyną wymienionych dolegliwości jest grypa. Wirus grypy należy do RNA wirusów i kwalifikuje się go do rodziny Orthomyxoviridae. Wyróżniamy przy tym 3 podstawowe rodzaje wirusów grypy:
- A – odpowiada za występowanie powtarzających się zakażeń przybierających formy epidemii lub pandemii;
- B – stanowi źródło zakażenia wyłącznie dla człowieka. Grypa spowodowana tym typem wirusa zazwyczaj przebiega łagodnie;
- C – wywołuje grypę zwłaszcza u dzieci. Zakażenia są częste, jednak zwykle mają łagodny przebieg.
Katar i kaszel mogą wskazywać również na inne infekcje wirusowe (np. COVID-19) czy infekcje bakteryjne (np. bakteryjne zapalenie gardła czy krtani). Do grona zupełnie innych możliwych przyczyn kataru i kaszlu zaliczamy alergie wziewne, np. alergia na pyłki roślin, alergia na sierść zwierząt czy alergia na roztocza kurzu domowego.
Katar i kaszel – diagnostyka
Diagnostyka kataru i kaszlu nie jest trudna, wystarczy zaobserwować obie dolegliwości, zwracając szczególną uwagę na ich charakter. Ważne jest określenie, czy kaszel jest suchy, mokry czy mieszany oraz czy w jego przebiegu dochodzi do odkrztuszania wydzieliny. W przypadku kataru warto zaobserwować, czy jest on wodnisty i lejący się, czy może gęsty, spływający do gardła. Ma to pewne znaczenie nie tylko w diagnostyce przyczyn dolegliwości, ale i wdrożeniu optymalnego leczenia.
Wodnisty katar może konsystencją przypominać wodę. Niekiedy powoduje zatkanie zatok i nosa, a podczas schylania głowy ku dołowi może samoistnie wyciekać. Wygląd kataru wiele mówi o przyczynach choroby podstawowej, która go wywołała. Przykładowo, katar wirusowy wyróżnia się wyciekiem wydzieliny wodnisto-śluzowej, natomiast katar bakteryjny objawia się wydzieliną śluzowo-ropną i ma charakter gęsty.
Domowe sposoby na katar
Przy wodnistym katarze przede wszystkim należy wzmocnić odporność. Największe znaczenie ma tutaj zbilansowana i zdrowa dieta, bogata w owoce i warzywa, kwasy tłuszczowe Omega 3 oraz naturalne antybiotyki (np. imbir, kurkuma, czosnek, miód). Jednocześnie powinno się suplementować Chlorellę (która oczyszcza organizm z toksyn i wzmacnia odporność), olej z czarnuszki (jako niezwykle bogate źródło witaminy E, minerałów i NNKT), a także acerolę (najbogatsze znane źródło witaminy C).
Gęsty katar wymaga rozrzedzenia, czego dokonuje się za pomocą inhalacji. Wystarczy wlać do miski wrzącą wodę i umieścić w niej wybrany surowiec. Tutaj warto wykazać się odpowiednią wiedzą, jakie zioła lub jakie olejki eteryczne będą skuteczne w konkretnych dolegliwościach. Przy gęstym katarze najlepiej sprawdzają się: olejek eukaliptusowy, olejek sosnowy, olejek miętowy, olejek z drzewa herbacianego, sól kłodawska, rumianek oraz szałwia lekarska.
Zobacz również: Jak wzmocnić odporność?
Domowe sposoby na kaszel
Suchy i uporczywy kaszel wymaga stałego nawilżania powietrza, co najprościej uzyskać za pomocą nawilżaczy powietrza możliwych do kupienia w sklepach stacjonarnych i internetowych. Należy również chronić błony śluzowe gardła przed podrażnieniami, np. ssąc pastylki z podbiału lub tymianku. Regularnie powinno się nawadniać organizm, popijając płyny przez cały dzień drobnymi łyczkami. Bardzo dobrze sprawdzają się napary z tymianku, rumianku i babki lancetowatej.
Do leczenia kaszlu mokrego można wykorzystać inhalacje z dodatkiem soli kłodawskiej bądź olejków eterycznych: sosnowego, jodłowego, tymiankowego lub eukaliptusowego. W obu przypadkach inhalacje pozwalają na upłynnienie zalegającej wydzieliny i łatwiejsze pozbycie się jej z organizmu. W obu przypadkach kaszlu warto sięgać po starodawne przepisy, np. domowy syrop z miodu i cebuli.
Polecane produkty:
Acerola organiczna
Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Mik E., Stopiński M., Mrozińska M., Przeziębienie, Przewodnik Lekarza, 9/2003.
- Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A., Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci, Lek w Polsce, 11/2019.
- Kałucka S., Grypa – etiologia, epidemiologia, prewencja i leczenie w 2020 roku, Geriatria, 14/2020.
- Brydak L., Grypa groźna dla każdego, Przewodnik Lekarza, 8/2003.
- Zapobieganie, rozpoznawanie i leczenie grypy, Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce (2019), Kraków 2019.