Zimowa choroba żołądka

Zimowa choroba żołądka to ostre zakażenie przewodu pokarmowego, przeważnie wywołane infekcją norowirusami. Do zachorowania może dojść zarówno wśród dzieci, jak i wśród osób dorosłych. Wprawdzie taka infekcja może występować przez cały rok, jednak w klimacie umiarkowanym wzmożoną częstotliwość obserwuje się od listopada do kwietnia, stąd nazwa ang. winter vomiting disease, co w tłumaczeniu daje wyrażenie „zimowe wymioty”.

Zimowa choroba żołądka – przyczyny

Na samym początku należy wiedzieć, że zimowa choroba żołądka (choć najczęściej występuje właśnie w miesiącach zimowych) w praktyce może rozwinąć się bez względu na porę roku. Za jej rozwój bezpośrednio odpowiadają norowirusy, które są obecnie dominującym patogenem przewodu pokarmowego u dzieci, rozprzestrzenianym wraz z żywnością, powodującym ostre zapalenie żołądka i jelit. Mogą jednak zarażać także osoby dorosłe.

Charakteryzuje je wysoka oporność na czynniki środowiskowe. W temperaturze 60 stopni C do inaktywacji dochodzi dopiero po 30 minutach, w stanie zamrożenia mogą przetrwać nawet kilka lat. Ulegają inaktywacji w środowisku o pH od 3 do 5. Są bezotoczkowe, czyli nie mają osłonki lipoproteinowej, co oznacza, że są odporne na rozpuszczalniki lipidowe i łagodne detergenty. Można się nimi zarazić drogą kropelkową, drogą oddechową, jak również spożywając zakażoną żywność. Nie istnieje szczepionka przeciwko norowirusom.

Zimowa choroba żołądka – objawy

U większości ludzi zimowa choroba żołądka pojawia się w ciągu 1 lub 2 dni od kontaktu z wirusem i zwykle trwa 2-3 dni, po czym samoistnie ustępuje. Wirus nie wpływa jednakowo na wszystkich. Niektóre osoby zakażone nie wykazują zupełnie żadnych objawów i czują się dobrze, inni zaś źle się czują i doświadczają następujących objawów:

• brak apetytu;
• wodniste biegunki i wymioty, co może doprowadzić do odwodnienia organizmu;
• odruchy wymiotne bez wymiotów;
• lekka gorączka;
• bóle głowy;
• bolesne skurcze żołądka;
• brak energii;
• bóle kończyn.

Choroba może doprowadzić do bardzo złego samopoczucia. U większości chorych objawy skupiają się jednak wokół układu pokarmowego, przez co nazwano ją chorobą żołądka. W przypadku wystąpienia następujących objawów należy zwrócić się o pomoc lekarską: ostre wymioty, krew w kale, bóle żołądka, odwodnienie. Objawami odwodnienia są natomiast: spadek ciśnienia, zawroty głowy, suchość w ustach i zmniejszenie objętości oddawanego moczu. Pierwszym wyborem powinna być wizyta u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Diagnostyka zimowej choroby żołądka

Zimową chorobę żołądka rozpoznaje się na podstawie szczegółowego wywiadu z pacjentem oraz badania fizykalnego, zwłaszcza gdy odnotowuje się wymioty i/lub biegunki trwające powyżej 48 godzin. Badania laboratoryjne nie są przeprowadzane rutynowo. Wykorzystuje się je głównie do wykrywania epidemii i monitorowania skuteczności interwencji w celu przerwania rozprzestrzeniania się wirusa.

Zimowa choroba żołądka – leczenie

Nie ma przyczynowego leczenia zimowej choroby żołądka, dlatego należy skupiać się na działaniach objawowych, wśród których najistotniejsze jest regularne nawadnianie i uzupełnianie elektrolitów, które są tracone wraz z biegunkami i wymiotami. Odwodnienie stanowi realne, bezpośrednie zagrożenie zdrowia pacjenta. Przebywając w domu i unikając wychodzenia na zewnątrz (aby nie rozprzestrzeniać patogenów), należy pić przynajmniej 2 l płynów dziennie, najlepiej z dodatkiem cytryny, mięty, miodu, soli kłodawskiej.

W tym okresie powinno się spożywać dietę lekkostrawną, nieobciążająca żołądka, który nadmiernie reaguje na wszelkie wypełnienie. Można wyeliminować z diety źródła błonnika pokarmowego. Dobrze sprawdzą się natomiast m.in.: biały ryż, jogurty i inny nabiał (jako źródło probiotyków), chude mięso, gotowane ziemniaki czy kaszki. Można również zdecydować się na suplementację witaminy C i witaminy D. Choroba minie samoistnie bez powikłań.

Acerola organiczna Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Pakulska M., Jackowska-Tracz A., Tracz M., Norowirusy w żywności – najczęstszy niebakteryjny czynnik zakażeń pokarmowych u ludzi, Życie Weterynaryjne, 89/2014.
2. Norowirusy. Główny Inspektator Sanitarny [https://www.gov.pl/web/gis/norowirusy].
3. European Center for Disease Prevention and Control. Meeting Report. Consultation on Norovirus Prevention and Control, Stockholm, 2006.