Ashwagandha (inaczej: witania ospała lub indyjski żeń-szeń, łac. withania somnifera) to gatunek rośliny z rodziny psiankowatych o powszechnie znanych i cenionych właściwościach prozdrowotnych. Udowodniono, że zmniejsza zaburzenia organizmu spowodowane stresem oraz przeciwdziała zmęczeniu. Stanowi wartościową roślinę adaptogenną.
Ashwagandha – charakterystyka
Ashwagandha jest cenioną rośliną z rodziny psiankowatych, naturalnie występującą na terenach tropikalnych i subtropikalnych. W Europie spotkać ją można m.in. w niektórych rejonach Hiszpanii, Włoch i Grecji. Roślina ta stanowi niewielkich rozmiarów krzew o charakterystycznych wydłużonych i matowych liściach oraz kwiatach w kształcie dzwonków. Wewnątrz kwiatów znajdują się pomarańczowo-czerwone owoce przypominające swoim wyglądem kuleczki.
Uprawa ashwagandhy jest bardzo prosta. Wystarczy kupić nasiona i wysiać je wczesną wiosną do doniczek, zaś w połowie maja, gdy przeminą przymrozki, roślinki przesadza się w ich docelowe, stałe miejsce. Najlepiej rośnie na piaszczystej glinie lub jasnoczerwonej glebie o pH 7,5 do 8,0 z dobrym drenażem. Mimo tego niewiele osób decyduje się na jej przydomową uprawę, głównie ze względu na niedostatecznie ciepły i wilgotny klimat Polski.
Ashwagandha – właściwości zdrowotne
Ashwagandhę wykorzystuje się przy schorzeniach takich jak:
- zapalenie stawów;
- astma oskrzelowa;
- wole;
- wrzody.
Wpływa też intensywnie na ośrodkowy układ nerwowy, a więc na psychikę i samopoczucie. Zmniejsza lęk, bezsenność i zaburzenia neurologiczne. Podstawowym celem spożycia ashwagandhy jest poprawa tolerancji na stres i wzmocnienie układu immunologicznego, za co w dużym stopniu odpowiada glikol trietylenowy. Uważa się, że za efekt antystresowy odpowiada kilka mechanizmów, w tym redukcja poziomu glikokortykosteroidów, kortyzolu i kortykosteronu. Ashwagandha to jedna z najbardziej popularnych na całym świecie roślin adaptogennych. Oznacza to, że pomaga ona przystosować organizm do zmieniających się, często niekorzystnych warunków zewnętrznych, aby poprawić jego odporność i zwiększyć szansę na przetrwanie.
Udowodnione działanie omawianej rośliny obejmuje także zmniejszanie objawów depresji, co niejednokrotnie zostało potwierdzone badaniami klinicznymi. Przy suplementacji obserwuje się ponadto poprawę jakości snu, pamięci, koncentracji. Tradycyjnie w Indiach ekstrakt z korzenia lub całej rośliny był stosowany jako preparat nasenny, co pośrednio wykorzystywać można także dzisiaj. Badania naukowe wskazują, że ashwagandha wykazuje aktywność przeciwbakteryjną wobec bakterii Gram-dodatnich, m.in. Staphylococcus aureus oraz Enterococcus spp., opornych na metycylinę.
Ashwagandha – przeciwwskazania
Długotrwałe stosowanie ekstraktów ashwagandhy nie wywołuje z reguły poważnych skutków ubocznych, roślina ta jest dobrze tolerowana i bezpieczna dla znacznej większości populacji. Jedynie u wyjątkowo wrażliwych osób po spożyciu wystąpić mogą nudności i przejściowe bóle brzucha. Ze względów bezpieczeństwa przeciwwskazaniami do przyjmowania ashwagandhy są:
- ciąża;
- okres karmienia piersią;
- bardzo młody wiek;
- choroba nowotworowa;
- wrzody żołądka;
- zaawansowane i nieustabilizowane choroby wątroby oraz zaburzenia krzepnięcia krwi.
W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem.
Ashwagandha – skład
W ashwagandzie znajduje się około 35 różnych związków chemicznych, które mogą oddziaływać na organizm człowieka. W większości są to alkaloidy oraz laktony steroidowe, takie jak:
- witanina;
- somniferyna;
- somnina;
- tropina;
- somniferynina;
- pseudowitanina;
- witananina;
- pseudotropina;
- cholina;
- i inne.
Istotną grupą związków tej rośliny są flawonoidy, w tym kwercetyna, pozostałymi zaś są m.in.:
- saponiny;
- kumaryny;
- kwas chlorogenowy;
- β-sitosterol;
- związki zawierające azot.
W korzeniu ashwagandhy znaleźć można dodatkowo acylowane glikozydy sterolowe, żywice, lipidy, węglowodany i kwasy tłuszczowe, których nie ma w innych częściach rośliny.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zielińska A., Adaptogenne działanie ashwagandhy, Gabinet Prywatny, 5/2022.
- Połumackanycz M., Forencewicz A., Wesołowski M., Viapiana A., Ashwagandha (Withania somnifera L.) – roślina o udokumentowanych właściwościach prozdrowotnych, Farmakologia Polska, 8/2020.