Sok z brzozy

Sok z brzozy (inaczej: oskoła) zaliczany jest do grona superfoods, czyli żywności o niezwykle bogatym składzie i udowodnionych właściwościach prozdrowotnych. Cieszy się tak dużą popularnością, że z powodzeniem znaleźć go można na półkach niemal wszystkich sklepów, co więcej – w wersji klasycznej oraz w rozmaitych smakach. Czym się wyróżnia ten niezwykły produkt?

Sok z brzozy – charakterystyka

Historia soku z brzozy sięga w Polsce XIX wieku. Pozyskiwany był wówczas przez złamanie gałęzi lub wywiercenie otworu w pniu, a następnie wykonanie małego koryta lub rurki z drewna, przez które sok spływał do pojemników. Aktualnie w Polsce największy potencjał w zakresie pozyskiwania soku wykazuje brzoza brodawkowata.

Okres pobierania soku brzozowego wynosi najczęściej od 1 do 3 tygodni i przypada w Europie Środkowej na marzec. Na ograniczony dostęp do soku brzozowego wpływa jednak nie tylko krótki czas pozyskiwania, ale przede wszystkim jego niska trwałość. Produkt ten, przechowywany w temperaturze pokojowej, wskutek rozwoju drobnoustrojów mętnieje i przybiera zapach nieakceptowany przez konsumentów już po upływie około jednego dnia. Szybkiemu rozkładowi sprzyja zawartość aż do 0,5-1% cukrów prostych w składzie.

Sok z brzozy – skład

W składzie soku z brzozy wyróżnić należy przede wszystkim:

• polifenole roślinne;
• garbniki;
• salicylan metylu;
• aminokwasy;
• witaminę C;
• enzymy roślinne;
• witaminy z grupy B;
• witaminę E;
• chlorofil;
• składniki mineralne – potas, magnez, fosfor, wapń, cynk, miedź, żelazo, mangan;
• betulinę.

Tak niezwykły skład sprawia, że sok ten jest wykorzystywany zarówno celem wspierania zdrowia i samopoczucia, jak i jako środek pielęgnacyjny w kosmetologii.

Sok z brzozy – właściwości zdrowotne

Zawartość potasu w soku brzozowym jest stosunkowo niewielka, natomiast cynku i miedzi, a zwłaszcza manganu – wysoka, sytuując ten surowiec pośród najbogatszych znanych źródeł żywieniowych tych trzech składników mineralnych. Sok brzozowy może więc być stosowany nie tylko jako wartościowy środek spożywczy, ale także w leczeniu niedoborów miedzi, cynku i manganu. Udowodniono, że ma działanie przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, co od dawna wykorzystywane jest w lecznictwie naturalnym. Można nakładać go na skórę w postaci okładów, jak również pić. Doskonale łagodzi bóle reumatyczne i zwyrodnieniowe, ale także bóle mięśni po ich przemęczeniu. Przyspiesza gojenie się ran.

Systematyczne picie soku z brzozy oczyszcza organizm i dodaje energii. Wspiera eliminację nadmiaru wody z organizmu, przeciwdziałając obrzękom i uzupełniając terapię chorób urologicznych przebiegających z tworzeniem się złogów w drogach moczowych (np. kamica nerkowa, dna moczanowa). Wykazano także, że produkt ten wzmacnia włosy i poprawia kondycję skóry. Łagodzi dolegliwości związane z zespołem jelita drażliwego i zaburzeniami trawienia innego pochodzenia.

Sok z brzozy – jak pić?

Sok z brzozy ma charakterystyczny, delikatny, lekko słodki smak. Świeży bardzo szybko się psuje, dlatego trzeba przechowywać go w lodówce i spożywać najlepiej w ciągu doby. Szacuje się, że maksymalna ilość wypijanego soku dziennie nie powinna przekraczać 450 ml, przy czym najlepiej rozdzielić tę wartość na 3 porcje. Nie jest to klasyczny napój taki jak woda czy sok, lecz po części produkt leczniczy wykorzystywany w medycynie alternatywnej. Ze względu na specyficzny skład nie zaleca się więc pić go w sposób długotrwały. Rekomendowany czas kuracji wynosi 2-3 tygodnie, po czym należy wykonać przerwę. Jeśli smak soku jest dla danej osoby nie do przyjęcia, można dodać do niego odrobinę miodu lub soku z cytryny.

Sok z brzozy – przeciwwskazania

Sok z brzozy nie powinien być pity w następujących przypadkach:

• ciężka, zaawansowana lub nieustabilizowana niewydolność układu moczowego;
• niedrożność dróg moczowych;
• alergia na pyłki brzozy;
• zaawansowane choroby wątroby.

Co istotne, dzieci i kobiety w ciąży mogą pić sok z brzozy, jeśli nie wykazują żadnych powyższych przeciwwskazań i zachowają zalecany limit dotyczący tego napoju.

Olej z czarnuszki Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Bilek M., Pytko J., Dżugan M., Sosnowski S., Możliwość wydłużenia trwałości soku brzozowego poprzez sporządzanie napoju o polepszonych walorach smakowych i prozdrowotnych, Postępy Nauki i Technologii Przemysłu Rolno-Spożywczego, 4/2016.
2. Kopeć S., Staniszewski P., Bilek M., Założenia metodyczne badań nad użytkowaniem soku brzozowego, Sylwan, 165/2021.
3. Grabek-Lejko D., Kasprzyk I., Zaguła G., Puchalski C., The Bioactive and Mineral Compounds in Birch Sap,Collected in Different Types of Habitats, Baltic Forestry, 23/2017.