Dieta dla serca 

Dieta dla serca to sposób żywienia, który wspiera kondycję całego układu sercowo-naczyniowego. Można ją stosować profilaktycznie, w celu zmniejszenia ryzyka rozwoju chorób kardiologicznych, lub terapeutycznie, gdy problemy z sercem już się pojawią. W tym drugim przypadku szczególnie ważne jest, aby jadłospis był dobrze zbilansowany i ustalony przez doświadczonego dietetyka klinicznego.

Dlaczego dieta dla serca jest tak ważna?

Choroby układu krążenia, takie jak choroba wieńcowa, niewydolność serca, udar mózgu czy wady zastawek, należą do najczęstszych przyczyn zgonów i niepełnosprawności na świecie. Mogą dotyczyć osób w każdym wieku, a ich rozwój w dużej mierze zależy od stylu życia, w tym właśnie od sposobu odżywiania.

Odpowiednio skomponowana dieta może znacząco obniżać ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, a także wspierać leczenie już istniejących schorzeń. Jej głównym celem jest:

• utrzymanie zdrowej i zrównoważonej diety;
• osiągnięcie prawidłowej masy ciała;
• poprawa profilu lipidowego (czyli stosunku dobrego HDL do złego LDL cholesterolu);
• utrzymanie optymalnego ciśnienia tętniczego.

Specjaliści coraz częściej podkreślają znaczenie całych wzorców żywieniowych, a nie tylko pojedynczych składników. Wśród najlepiej przebadanych i rekomendowanych modeli żywienia dla zdrowia serca wymienia się: dietę śródziemnomorską, dietę DASH oraz zbilansowaną dietę wegetariańską.

Dieta śródziemnomorska dla serca

Dieta śródziemnomorska uważana jest za jeden z najskuteczniejszych sposobów odżywiania w profilaktyce chorób serca. Badania wykazują, że może ona:

• obniżać ciśnienie tętnicze;
• poprawiać profil lipidowy;
• zmniejszać ryzyko zawału nawet o 30%.

Jej charakterystyczne cechy to:

• bogactwo zdrowych tłuszczów roślinnych, głównie z oliwy z oliwek, orzechów i tłustych ryb morskich. Dostarczają kwasów Omega 3, które wspierają poziom cholesterolu HDL i obniżają LDL;
• duża ilość warzyw, owoców i produktów pełnoziarnistych, które dostarczają błonnika, antyoksydantów i witamin chroniących naczynia krwionośne;
• niskie spożycie czerwonego mięsa i produktów przetworzonych, co ogranicza stany zapalne i ryzyko miażdżycy;
• regularne spożywanie ryb i roślin strączkowych, naturalnych źródeł białka i kwasów tłuszczowych Omega 3;
• umiarkowane ilości czerwonego wina, które zawiera resweratrol mogący wspierać zdrowie serca (zalecane wyłącznie w małych ilościach i nie dla każdego).

Ten model żywienia jest nie tylko zdrowy, ale też wyjątkowo smaczny i prosty do wprowadzenia w codzienne życie.

Dieta DASH dla serca

Dieta DASH (ang. Dietary Approaches to Stop Hypertension) została opracowana z myślą o naturalnym obniżeniu ciśnienia tętniczego. Dziś uznaje się ją za jeden z najbardziej skutecznych modeli żywienia wspierających zdrowie serca i naczyń krwionośnych.

Stosowanie diety DASH pomaga:

• obniżyć ciśnienie tętnicze;
• poprawić poziom cholesterolu;
• zmniejszyć ryzyko nadciśnienia, miażdżycy, cukrzycy typu 2 i otyłości.

Jej podstawą jest ograniczenie spożycia soli i tłuszczów nasyconych, przy jednoczesnym zwiększeniu ilości produktów bogatych w błonnik, potas, wapń i magnez.

Dieta DASH koncentruje się więc na:

• warzywach i owocach;
• produktach pełnoziarnistych;
• chudym nabiale;
• roślinach strączkowych;
• drobiu, rybach i orzechach.

W porównaniu do diety śródziemnomorskiej, która skupia się na ogólnym zdrowiu serca, DASH kładzie nacisk przede wszystkim na kontrolę ciśnienia tętniczego poprzez redukcję sodu w diecie.

Dieta wegetariańska dla serca

Dieta wegetariańska to model żywienia oparty głównie na produktach roślinnych, który może (w zależności od odmiany) dopuszczać spożycie ryb lub produktów pochodzenia zwierzęcego, takich jak nabiał czy jaja.

W kontekście zdrowia serca dieta ta:

• obniża poziom cholesterolu LDL dzięki ograniczeniu tłuszczów nasyconych;
• redukuje ciśnienie krwi, ponieważ jest bogata w potas, magnez i błonnik;
• poprawia kontrolę masy ciała i poziomu glukozy;
• zmniejsza ryzyko cukrzycy typu 2.

Badania wykazują, że osoby stosujące dietę roślinną mają nawet 32% niższe ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Warto jednak pamiętać, że taka dieta powinna być dobrze zbilansowana i uzupełniana o witaminę B12 oraz kwasy Omega 3 pochodzenia roślinnego.

Podsumowanie

Dieta dla serca to nie restrykcyjny jadłospis, ale styl życia, który może realnie wydłużyć jego długość i poprawić jakość. Wybór odpowiedniego modelu żywienia (śródziemnomorskiego, DASH lub roślinnego) warto skonsultować z dietetykiem klinicznym, który dopasuje plan do indywidualnych potrzeb, stanu zdrowia i trybu życia. Świadome odżywianie, regularna aktywność fizyczna i unikanie używek to trzy filary zdrowego serca, o które warto zadbać każdego dnia.

Omega 3 – olej roślinny 100% naturalny Omega 3 od bioalgi to naturalny suplement diety, który uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy zawarte oleju z nasion pachnotki zwyczajnej (Perilla frutescens). Stanowi przede wszystkim źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Bodurka A., Michałowska J., Dieta wspomagająca zdrowie sercowo-naczyniowe – zalecenia żywieniowe według American Heart Association 2021, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2021, tom 12, nr 4, 156–162.
2. Wolnicka K., Taraszewska A., Dieta dla zdrowia serca i układu krążenia, Warszawa 2022.