Kwasy tłuszczowe Omega 3 to grupa organicznych związków chemicznych o charakterze lipidowym, niezwykle cennych dla ludzkiego organizmu już od momentu poczęcia, aż do śmierci. Jako że ustrój nie jest w stanie samodzielnie ich syntezować, należy zadbać o dostarczanie ich wraz z dietą. Ewentualne niedobory uzupełnia się suplementacją.
Kwasy tłuszczowe Omega 3 – charakterystyka
Kwasy Omega 3 to inaczej niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), posiadające w swoich cząsteczkach podwójne wiązanie w pozycji 3, licząc od atomu węgla najdalej zlokalizowanego od grupy karboksylowej (stąd ich nazwa). Wyróżnia się następujące związki tej grupy:
- ALA – kwas alfa-linolenowy;
- EPA – kwas eikozapentaenowy;
- DHA – kwas dokozaheksaenowy.
Kwas alfa-linolenowy o łańcuchu 18-węglowym jest najkrótszym kwasem w tej grupie i bywa zaliczany do tzw. krótkołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. To właśnie on występuje w żywności w największych ilościach. Jest prekursorem dla syntezy dłuższych kwasów tłuszczowych – kwasu eikozapentaenowego i kwasu dokozaheksaenowego.
Rola kwasów tłuszczowych Omega 3 w organizmie
Kwasy tłuszczowe Omega 3 wykazują wszechstronne i wielokierunkowe działanie. Tak naprawdę każdy układ organizmu czerpie korzyści z wysokiego poziomu tych związków. W największym stopniu:
- regulują stężenie cytokin, których nadmierna ilość w organizmie inicjuje i nasila stany zapalne. Te zaś mogą prowadzić do wystąpienia licznych chorób z autoagresji;
- zmniejszają ryzyko chorób cywilizacyjnych, takich jak depresja, zaburzenia trawienia, otyłość, zespół metaboliczny czy nowotwory;
- regulują ciśnienie tętnicze krwi oraz mogą wpłynąć na ochronę organizmu przed chorobami sercowo-naczyniowymi (dieta śródziemnomorska bogata w NNKT jest wręcz uznawana za najzdrowszą dla naszego serca);
- poprawiają samopoczucie, zmniejszają ryzyko epizodów wahań nastroju;
- poprawiają pamięć i koncentrację, pozwalają na efektywniejsze wykorzystanie mózgu, ponieważ wspierają utrzymanie prawidłowego przewodnictwa nerwowego;
- utrzymują prawidłowy poziom cholesterolu;
- zapewniają elastyczność i jędrność skóry, poprawiają kondycję włosów i paznokci;
- znacząco wpływają na libido oraz wysoką płodność u obu płci;
- wspierają poprawne widzenie, również o zmierzchu;
- podnoszą odporność organizmu.
Zobacz również: Kwasy Omega 3 na stany zapalne.
Dodatkowo kwasy Omega 3 są składnikiem do produkcji wielu istotnych związków w organizmie, takich jak leukotrieny, prostaglandyny, hormony czy tromboksany. Kwas DHA jest kluczowy dla rozwoju mózgu płodu. Wspomaga rozwój neuronów i połączeń nerwowych, co ma wpływ na funkcje poznawcze i uwagę dziecka. Dodatkowo spożywanie odpowiednich ilości Omega 3 przez kobiety ciężarne może zmniejszyć ryzyko przedwczesnego porodu, co natomiast zmniejsza ryzyko problemów z oddychaniem i opóźnień rozwojowych u noworodka.
Źródła kwasów tłuszczowych Omega 3
Kwasy Omega 3, choć występują w wielu produktach spożywczych, do których mamy łatwy dostęp, wciąż są spożywane w zbyt małych ilościach. Znajdziemy je przede wszystkim w:
- tłustych rybach morskich – ryby pochodzące z mórz północnych są bogatsze w kwasy EPA, zaś ryby pochodzące z mórz południowych w kwasy DHA;
- algach takich jak np. Spirulina, Nori, Wakame czy Chlorella;
- olejach roślinnych – najbogatszymi w Omega 3 są oleje taki jak olej z pachnotki zwyczajnej, olej lniany, olej z lnianki siewnej, olej z orzechów włoskich, olej konopny, olej z nasion chia.
Nieco mniejsze ilości znajdziemy również w orzechach, nasionach i kiełkach, zielonych warzywach liściastych oraz pestkach (np. dyni). Jako że dieta często jest uboga w kwasy tłuszczowe Omega 3, warto zdecydować się na ich dodatkową suplementację. Są dostępne najczęściej w postaci kapsułek, które należy przyjmować każdego dnia. Takie przyjmowanie suplementów diety rekomenduje się zwłaszcza osobom aktywnym fizycznie, starszym, pracującym umysłowo oraz z rozmaitymi zaburzeniami neurologicznymi. Jest ona również obowiązkowa w przypadku kobiet ciężarnych.
Polecane produkty:
![]() |
Omega 3 – olej roślinny 100% naturalny
Omega 3 od bioalgi to naturalny suplement diety, który uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy zawarte oleju z nasion pachnotki zwyczajnej (Perilla frutescens). Stanowi przede wszystkim źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Trojan K., Rola kwasów omega w diecie oraz wpływ na zdrowie człowieka.
- Saran-Jagodzińska A., Kiedy należy rozważyć stosowanie kwasów omega-3, Lekarz POZ, 5/2020.
- Materac E., Marczyński Z., Bodek K., Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2/2013.
- Dutkowska A., Rachoń D., Rola kwasów tłuszczowych n-3 oraz n-6 w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego, Choroby Serca i Naczyń, 3/2015.
- Marciniak-Łukasik K., Rola i znaczenie kwasów tłuszczowych omega-3, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 6/2011.