Grypa sezonowa to ostre wirusowe zakażenie górnych dróg oddechowych, wywoływane przez wirusy grypy. Przyczyną corocznych, sezonowych wzrostów zachorowań na grypę w okresie jesienno-zimowym są wirusy grypy typu A i B. To właśnie jesienią i zimą obserwuje się najwyższą częstotliwość zachorowań, choć w rzeczywistości mają one miejsce przez cały rok, także wiosną czy latem.
Grypa sezonowa – przyczyny
Grypę wywołuje wirus RNA należący do rodziny Orthomyxoviridae, zaklasyfikowany ze względu na budowę i właściwości biochemiczne do trzech typów:
- A (podtyp H3N2 oraz H1N1) – stanowi źródło zakażenia dla człowieka i ssaków, odpowiada za zakażenia przybierające formę epidemii lub pandemii w zależności od nasilenia zjawiska;
- B – jest źródłem zakażenia jedynie wśród ludzi. Grypa wywołana tym wirusem ma z reguły łagodniejszy przebieg, choć u wielu chorych występuje pełen obraz kliniczny. Nasilenie zachorowań może przybrać formę epidemii, co obserwuje się średnio co 2-3 lata;
- C – jest przyczyną zachorowań głównie u dzieci, nie wpływa na występowanie sezonowe grypy;
- D – znane są sporadyczne przypadki zachorowań wywołanych wirusem typu D, jednak u niemal wszystkich ludzi obserwuje się przeciwciała przeciwko temu wirusowi.
Czynnikami ryzyka zachorowań są:
- stan immunologiczny pacjenta (odporność) na niedostatecznym poziomie, np. wskutek antybiotykoterapii, stosowania glikokortykoidów, chorób przewlekłych, nieodpowiedniej diety, stresu czy braku aktywności fizycznej;
- wiek pacjenta – najbardziej narażone są dzieci;
- częste przebywanie w dużych skupiskach ludzi, korzystanie z komunikacji publicznej, gdzie istnieje większe ryzyko napotkania osoby chorej.
Wirusy grypy wykazują wysoką zaraźliwość, a rozprzestrzeniają się głównie drogą kropelkową.
Zobacz również: Jak wzmocnić odporność?
Grypa sezonowa – objawy
O grypie sezonowej mówi się wówczas, gdy miejsce ma wzrost zachorowań w okresie jesienno-zimowym. W rzeczywistości szczyt zachorowań w Polsce przypada na I kwartał roku, zwłaszcza na luty i marzec. Blisko połowa zachorowań dotyczy dzieci do 14. roku życia. Czas inkubacji grypy jest krótki, wynosi zaledwie 1-2 dni. Grypa przebiega pod postacią szybko rozwijających się objawów:
- katar i kaszel;
- gorączka powyżej 38 stopni C;
- nieżyt nosa;
- ból mięśni;
- dreszcze;
- bóle kostno-stawowe;
- złe samopoczucie;
- uczucie ogólnego rozbicia;
- brak apetytu;
- bóle głowy;
- ból gardła;
- przekrwienie spojówek;
- senność.
U niemowląt i małych dzieci rodzice zaobserwować mogą apatię, niechęć do jedzenia, zaburzenia oddychania w związku z niedrożnością nosa oraz objawy żołądkowo-jelitowe, zwłaszcza nudności, biegunki i bóle brzucha. U niektórych chorych, zwłaszcza u seniorów, gorączka nie występuje.
Grypa sezonowa – szczepienia
Szczepienia to najskuteczniejszy sposób zapobiegania infekcjom i powikłaniom powodowanym przez wirusy grypy. Szczepienia są szczególnie istotne dla osób o wysokim ryzyku wystąpienia poważnych powikłań pogrypowych, a także dla ludzi z otoczenia osób z grupy wysokiego ryzyka oraz ich opiekunów. WHO zaleca szczepienia przeciwko grypie sezonowej:
- kobietom w ciąży na każdym etapie trwania ciąży;
- dzieciom poniżej 5. roku życia;
- osobom w wieku powyżej 65 lat;
- pacjentom z przewlekłymi schorzeniami, np. HIV/AIDS, astma, choroby serca i płuc oraz cukrzyca;
- pracownikom ochrony zdrowia, którzy są bardziej narażeni na infekcje.
Należy jednak mieć na uwadze, że wirus grypy zmienia się co roku, dlatego jedno szczepienie nie wystarczy. Należy odnawiać je co roku. Szczepionka przeciwko grypie może być podawana przez cały sezon występowania tej choroby.
Leczenie grypy sezonowej
W przypadku grypy sezonowej stosuje się leczenie objawowe, polegające głównie na odpoczynku w domu, unikaniu wychodzenia z niego (aby nie roznosić patogennych wirusów), przyjmowaniu leków działających łagodząco na dolegliwości bólowe, katar czy kaszel, a także zdrowej diecie i suplementacji. Warto przyjmować w tym okresie zwiększona dawkę witaminy D, witaminę C oraz olej z czarnuszki siewnej (bądź inne źródło Omega 3). Ważne jest obfite nawadnianie i zdrowy sen.
Jedynie u niektórych chorych pojawia się konieczność rozpoczęcia farmakologicznego leczenia przeciwwirusowego. Dotyczy to głównie kobiet ciężarnych, seniorów, osób z osłabioną odpornością, chorobami przewlekłymi czy małych dzieci do 2. roku życia.
Polecane produkty:
|
Acerola organiczna
Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Talarowska M., Florkowski A., Macander M., Gałecki P., Grypa i infekcje grypopochodne a funkcje poznawcze, Neuropsychiatria i Neuropsychologia, 5/2010.
- Makowiec-Dyrda M., Tomasik T., Windak A. i inni, Zapobieganie, rozpoznawanie i leczenie grypy, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, Kraków 2019.
- Majewska A., Szydłowska N., Grypa: stan wiedzy, leczenie i zapobieganie, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 3/2021.
- Kałucka S., Grypa – etiologia, epidemiologia, prewencja i leczenie w 2020 roku, Geriatria, 14/2020.
