Przeziębienie w ciąży to bardzo często występująca dolegliwość, która może rozwinąć się w każdym jej trymestrze. Przeważnie nie jest groźna i dobrze reaguje na podjęte leczenie (farmakologiczne lub domowe). Większość kobiet ciężarnych przynajmniej raz zmagało się z przeziębieniem.
Objawy przeziębienia w ciąży
Jak rozpoznać przeziębienie w ciąży? Nie jest to szczególnie trudne, ponieważ obraz kliniczny nie różni się niczym od tego występującego przy przeziębieniu mężczyzny czy kobiety niebędącej w ciąży. Typowe objawy:
- zmęczenie i ogólne rozbicie;
- bóle gardła;
- bóle głowy;
- katar, przeważnie wodnisty;
- częste kichanie;
- brak apetytu;
- niedrożność nosa;
- stan podgorączkowy (nieprzekraczający 38 stopni C);
- niewielkie dolegliwości ze strony stawów czy mięśni;
- chrypka.
Pojawienie się gęstego kataru, gorączki wyższej niż 38 stopni C, dreszczy, bólów kostno-stawowych czy silnego kaszlu z odkrztuszaniem plwociny wskazuje na inną infekcję, np. infekcję bakteryjną lub grypę. Wówczas należy od razu skonsultować się z lekarzem, ponieważ bagatelizowane infekcje mogą być zagrożeniem dla dziecka.
Zobacz również: Gorączka w ciąży.
Przeziębienie w ciąży – konsekwencje dla płodu
Najmniejsze ryzyko, że dojdzie do transmisji wirusa przez łożysko do płodu, jest w I trymestrze i wzrasta w miarę upływu czasu (jest największe w III trymestrze). Jest to jednak zjawisko odwrotnie proporcjonalne do skutków infekcji wirusowej u płodu. Najgroźniejsze konsekwencje odnotowuje się, gdy wirusy dotrą do płodu w I trymestrze ciąży, co może doprowadzić nawet do:
- obrzęku łożyska;
- hepatomegalii i wentrikulomegalii u płodu;
- zmiany objętości płynu owodniowego (małowodzia lub wielowodzia).
Niektóre wirusy (np. parwowirus B19, cytomegalowirus), które u pacjentów dorosłych wywołują typowe w tym okresie infekcje górnych dróg oddechowych, u płodu mogą wywołać ciężką niedokrwistość wymagającą leczenia wewnątrzmacicznego. Na szczęście do transmisji wertykalnej dochodzi u niewielkiego odsetka ciężarnych (zaledwie 10%), a u tych płodów, u których wykryto obecność wirusa, objawy jego działania pojawiają się bardzo rzadko. Dzięki temu przeważnie kobiety ciężarne, które zmagały się nawet z kilkukrotnymi przeziębieniami, rodzą zdrowe dzieci.
Leczenie przeziębienia w ciąży
Paracetamol jest lekiem pierwszego rzutu stosowanym przeciwbólowo i przeciwgorączkowo u kobiet w każdym okresie ciąży. Należy do kategorii B wg FDA. Oznacza to m.in., że przy standardowym dawkowaniu terapeutycznym i krótkotrwałym stosowaniu jest całkowicie bezpieczny zarówno dla przyszłej matki, jak i dla płodu. Kwas acetylosalicylowy zaliczany jest przez FDA do kategorii C lub D (w pełnej dawce w III trymestrze). Nie można jednak zupełnie wykluczyć, że lek ten w dużych dawkach i przy długoterminowej terapii ma niewielkie działanie teratogenne. Może działać na układ krzepnięcia zarówno u matki, jak i noworodka oraz prowadzić do zwiększonego ryzyka krwawień.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) zaliczane do pochodnych kwasu propionowego (np. Ibuprofen, Ketoprofen i Naproksen) nie powinny być stosowane w III trymestrze, ponieważ może to skutkować przedwczesnym zamknięciem przewodu tętniczego lub zatrzymaniem akcji porodowej. W przypadku farmakoterapii w ciąży specjaliści polecają monoterapię – stosowanie wyłącznie jednego leku, bez łączenia go z innym. Żadnych leków nie powinno się przyjmować bez konsultacji z lekarzem. Każda kobieta ciężarna powinna pamiętać, że podczas przeziębienia najlepiej jest sięgać po domowe sposoby łagodzące jego objawy oraz wzmacniające odporność.
Zobacz również: Jak wzmocnić odporność?
Domowe sposoby na przeziębienie w ciąży
Do sprawdzonych i bezpiecznych sposobów łagodzących przeziębienie u kobiet ciężarnych zalicza się m.in.:
- picie herbat z dodatkiem prawdziwego miodu, cytryny oraz cynamonu. Przy nudnościach warto pić napary z imbiru lub dodawać imbir do herbat;
- ziołolecznictwo – zioła należy stosować niezwykle ostrożnie, ponieważ nie wszystkie nadają się do spożycia w ciąży. Najbezpieczniejsze są napary z rumianku, melisy lekarskiej, mniszka lekarskiego;
- inhalacje z dodatkiem olejków eterycznych;
- nawadnianie organizmu;
- unikanie używek osłabiających odporność, np. palenia papierosów – co jest wskazane nie tylko podczas przeziębienia, ale i w trakcie całej ciąży oraz karmienia piersią;
- unikanie stresu i wysypianie się;
- zbilansowaną, zdrową dietę zawierającą m.in. naturalne antybiotyki (czosnek, cebulę, chrzan itd.), żywność probiotyczną (kiszonki, kefir, maślanka itd.), owoce i warzywa oraz źródła kwasów tłuszczowych Omega 3 (ryby, orzechy, oleje roślinne);
- suplementację – suplementy diety wzmacniające odporność i możliwe do stosowania w okresie ciąży to m.in. kwas foliowy, witamina D, DHA, cynk.
Przeziębiona kobieta powinna pozostać w domu i odpoczywać, aby układ immunologiczny miał szansę zwalczać patogeny. Dopiero po wyzdrowieniu zaleca się powrót do aktywności fizycznej. Kobieta ciężarna powinna być regularnie aktywna i dotyczy to zarówno spacerów czy sportu dopasowanego do możliwości i aktywności przed ciążą, jak również uczestnictwa w zajęciach dla kobiet ciężarnych, które wzmocnią odporność i przygotują organizm do porodu.
Polecane produkty:
Omega 3 – olej roślinny 100% naturalny
Omega 3 od bioalgi to naturalny suplement diety, który uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy zawarte oleju z nasion pachnotki zwyczajnej (Perilla frutescens). Stanowi przede wszystkim źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Świątkowska-Freund M., Przeziębiona kobieta ciężarna, Medical Tribune, 3/2015.
- Grzechowiak I., Wybrane aspekty farmakoterapii w okresie ciąży – bezpieczeństwo stosowania leków OTC i Rx. Poznań 2015.
- Mrozińska M., Przeziębienie – profilaktyka, leczenie, Czasopismo Aptekarskie, 11/2006.